Shirka
Eldoret nabadi ma ka soo socotaa?!
Anigu jawaab idin ma siinkaro.
Axad kaliya ayaa su’aashaa ka jawaabi kara waa Subxaanuhu Wa Tacaalaa. Anigoo
sanad Afartanaad ku siqaya arin baanan indhaha saarin waa cir aan saxaab lahayn
oo saymo ka curteen! Ciise (CSW) ka sokoowna ilmo aan aabe iyo hooyo xagood ka
socon ma arag. Xataa sanadahan saynisku meel sare gaaray oo sida aad la
socotaan waxa loo soo gaabiyo IVF oo English ahaan loo sugo In Vitro
Fertilisation oo markasta loo baahanyahay ugxanta/ukunta dumarka iyo manida
raga. Qole kale oo ku xeel dheer cilmiga la yiraahdo gene coloning waxay ku
doodaan in ay suurtogal tahay in ilmo dhedig ah laga dhalin karo labo dumar ah
dhexdood. Xataa haday u suurtowdo wali ma gaarin arinta Nabi Ciise iyo hooyadii
maxaa yeelay waa kala jinsi.
Hadaan dhinaca kaftanka
usoo noqdo nin guur doon ah ayaa mar la tashaday nin kale oo yiri dumar ka
waran. Wuxuu ugu jawaabay dumarku waa wada shar markastaad yaraysid da’dooda
dhibkaad yaraysay. Wuxuu ka wadaa mid yar guurso waxaa dhici karta inay xoogaa
ka shar yartahay.
Waxaan uga danleeyahay
qabqablayaashu inay niman qarribanyihiin, inay qaxar badanyihiin, inay
qabyaalad badanyihiin iyo inay shisheeye qaraabsinimo badanyihiin la iskuma
qabto. Mid qura ayaa ku filan inuu qaran dhan dumiyo. Hadii qol la isugu keeno
oo layiraahdo wax wadaqabsada dhibaatadii baa cirka isku shareeraysa. Xisaab
ahaan hadaan u xararno xeerkaas ayay raacaysaa:
(-1) + (-1) + (-1) + (-1) +
(-1) + (-1) (-1) + (-1) + (-1) = -9. Hadaad kusii dartid calaamadaas taban
waxaad helaysaa tiro taban. Dhibtu waxay ka joogtaa anaga ayaa inteena badan
calaamad taban wadana. Hadii aan wadan lahayn calaamad togane (+) ah oo badan
nimankaas wax yar bay naga goosan lahaayeen waxaana aakhirka noo soo bixi lahaa
calaamad togan (+) waana liibaani lahayn.
Bal gabay yar oo Sayidku
tiriyey aan ka bowsado oo aan ka dhooqeeyo. Waa qabqablayaasha oo leh:
-
Sagaal nin oo walaalo ah
sideenaan
-
Sideed ay ilmo Zenawi
yihiin sidiinaas
-
Nina Sabi ina Cumar Geele u
yahay sidaydaas
-
Sideedu ninkii siri
sidiinaas
-
Ninkuna sideedii siri
sidaydaas
-
Sagaalkuna shacabkii siri
sideenaan
-
Hadii aynu isa siri
sideedaba
-
Sidaa maynu kukala tagno
sideedaba.
Hadii aan fiirino xeerarka
fiisikiska (Physics) iyo kuwa Kimistariga (Chemistry) waxaan arkaynaa in
calaamadaha is leh sida tabanayaasha ay kala didaan. Xasuusta heertamarihii
unugyada (Atomic shells). Tusaalahan waxaa dhici karta in fikradayda mid lid ku
ah laga heli karo laakiin waxaan hada ka hadlayaa waa qabqablayaasha oo kaliya
oo wata calaamad tabane ah.
Hadaan kusoo noqono xisaabtii,
nimankan qabqablayaasha ah waa niman isdhinac cararaya oo aan ogolayn tanaasul
waxay u egyihiin sidii xariiqo barbaro ah (parallel lines) oo isku jiho ayey
usocdaan laakiin usuma yimaadaan. Waa arintaas arinta keenta in qabqable kastaa
yiraahdo waxaan raadinayaa danta Umadda Soomaaliyeed oo dadka taageerana ay la
tahay inuu xaq ku taaganyahay. Sagaal danood oo Umadda Soomaaliyeed loo wado
xagay isugu iman.
Hadii shacabku nimankan ka
hari waayo oo wax laga qaban waayo waxaa imaanaysa in la isku dhufto oo ay labo
labo isu qabsadaan halkaasna uu khalqi badan sida kala bar umaddu lunto oo ay
dhici karto in markaas ka dib diyaar loo noqdo in la heshiiyo waa goor aan
yaraanay, cadowgii kalana na sugayo.
Xisaab ahaan calaamada tabani
waxay togane noqotaa markii mid la mid ah la isku dhufto. Hadii qabqablayaashu
ay mid mid isugu dhacaan waxaa dhacaysa sidan:
[(-1) x (-1) = 1, (-1) x (-1)
= 1, (-1) x (-1) = 1, (-1) x (-1) = 1. Sidaad aragtaan sideed calaamadood oo
tabane ah baan labo labo iskugu dhufanay waxaa noo soo baxay afar hal hal oo
togane ah. Sidoo kale waxaa la arkay in qabqablayaashu ay dadka kale ka
xoogbadanyihiin oo ay tooda ku khasbaan. Tusaale ahaan (-1) x (1) = -1. Waxaad
ogaataan qofkii muslim ah looma ogala inuu xukun dartiis dad ku dilo ama
cirdigooda iyo sharaftooda ku xadgudbo sida qabqablayaaha iyo waxa taageera.
Laakiin qofka muslimka ah Ilaahay buu ku xiranyahay oo haduu talo saarto cid
diintiisa ka bedeli karta ma jiro. Marka qabqabluhu uu dagaalo oo uu xoog wax
ku qabsado qofka muslimka ah markii -1 laga digo xaga aduunyadiisa oo dhib loo
gaysto wuxuu unoqdaa Ilaahiis diintiisuna markasta waa togane oo lama bedeli
karo. Marka -1 laga dhigo waxaa loo galiyaa waxaa loo yaqaan qiimo sugan
(absolute value) oo markasta tabanaha ka dhigta togane. Waa Cismada Eebe.
Tusaale ahaan [-1] = 1. Qofka muslimka haduu Ilaahiis adeeco diintiisu waa u
toostaa oo markasta waa sidii la rabay.
Horta Ilaahay kheyrka ha ina
waafajiyo. Umaddan Soomaaliyeed oo dhibana Ilaahay dhibta haka saaro. Ilaahna
waa awoodaa inuu shirkaas nabad ka dhaliyo.
Fikradaydu waxay tahay rajo
badan kama qabo shirkaas dhowr arimood dartood.
1. Ilaahay markuu dhulka ka
waramayey wuxuu yiri (Waladii khabutha laa yakhruju ilaa nakidaa) oo ah
dhulka kiisa xun waxaan xumayn ma soo saaro. Shirka dad badan oo aan
qabqablayaal ahayn baa jooga laakiin waxa wax ka go’aan oo dadku fiirinayo
waa iyaga. Marka qabqablayaashu kheyr ma soo saari karaan?!
2. Sunada Ilaahay waxay ku
dureersatay in waxwalba ay hab raacaan. Nabad markii larabo qaabkaas looma
maro waa sidii aan uniri Cir qaawaan roob kama yimaado waxaa marka hore la
arkaa calaamaad sida dabaysha iyo daruuraha. Qof hadal kuu ku hadlaba diin
ama dadkeedii haysta ma jid nabad buu raacay?!
3. Tusaalayaashii
calaamadahii aan isticmaalay xisaab ahaan iyo Saynis ahaan
4. Ari dhurwaa Cows usoo
gurayo. Waa wax lagu qoslo. Cadowgaagu hakula rabo horumar.
cabdulwaaxid Khaliif cabdulwaxid@hotmail.com
Oct 18, 2002
ELDORET:
Taxanaha Wararka
WARARKA
SEPTEMBER - GUJI
»
AGOOSTO | JULY
| JUNE |
MAY | APRIL
|
MARCH | FEBRAAYO
|
Janaury 2002
| Wararkii
1999-2001
com
|