BAAQ KU WAJAHAN MADAXWEYNAHA IYO G/BAARLAMANKA MUSTAQBALKA DHOW EE XAGGA CIIDANKA XOOGGA DALKA SOOMAALIYEED.
Ku:- MADAXWEYNAHA JAMHUURIYADDA SOOMAALIYA .
Ku:-G/BAARLAMANKA JAMHUURIYADDA SOOMAALIYA.
Magac ahaan marka la yiraahdo ciidanka xoogga dalka soomaaliyeed, waa magac sharaf iyo qiimo weyn leh, qof kasta oo wadani ahna wuu qiyaasi karaa qiimaha uu ciidanka xoogga dalka uu u lee yahay dalka iyo dadkaba.
Haddaba markii la aas-aasay ciidanka xoogga dalka soomaaliyeed sanadku markuu ahaa 12kii april-1960kii ilaa 1977kii xilligii dagaalkii soomaaliya iyo itoobiya intii udhaxaysay taariikhdaa iyada ah ayuu ciidanka xoogga dalka soomaaliya qiimo lahaa wixii taariikhdaa ka dambeeyayna ciidanka waxaa ku dhacay xagal daacin xilligaa soo foodsaartay waxaana usabab ahaa qodobadan hoos ku xusan:-
1-Qabyaalad soo kala dhex gashay ciidankii.
2-Nin jecleysi ay sameeyeen saraakiishii sar sare ee ciidanka.
3-Mushaarka askariga oo aan ku filneyn oo aad u hooseeyay.
Intaa ka dib waxaan talo usoo jeedinaya masuuliyiinta mustaqbalka dhow ee ay warqadani ku socoto
Sida in laga tashado dhaqaalaha askariga fiiro gaar ahna loo yeesho, mushaarkiisa laguna saleeyo nolosha qoyskiisa, si loo helo ciidan diyaar ah oo muraalkiisuna nisan yahay, waayo marxaladda ay maanta soomaaliya ku sugan tahay waxaa abnigeeda sugi kara askari muraalkiisu dhisan yahay oo aan ka fekereynin afar arimood oo kala ah:-
1-Nolosha qoyskiisa
2-Markuu xerada ciidanka joogo noloshiisa gaarka ah
3-Rasaasta qorigiisa iyo gurmadka dambe inuusan ka fekerin
4-Askarigu markii uu howlgal ku geeriyoodo in aan la iloobin qoyskii uu ka geeriyooday, si uu muraal dhis ugu noqoto ciidanka ka dambeeya.
Waxaan kaloon masuuliyiinta warqadani ku socoto kula talinayaa mar kale in ay saxaan qaladkii laga galay ciidanka xoogga dalka soomaaliyeed taariikhdu markay ahayd bishii feb-1991kii iyadoo xilligaa lagu dhawaaqay in ay ciidanka xoogga dalku isu dhiibaan jabhadihii waqtigaa jiray, meeshii ay ku habboonaan lahayd in la yiraahdo ciidamadu waa inay ku sugnaadaan xeryahooda ilaa amar dambe.
Si haddaba qaladkaa dhabar jabka ku ahaa ciidanka dalka soomaaliyeed una sabab ahaa qaladkaasi inay soomaaliya 14 sano dagaalo sokeeye iyo bur bur ku jirto, si taasi loo saxo ayaa ah in marka horeba loo yeero ciidanka xoogga dalka soomaaliya lana howl-geliyaa loona dhiso niyaddii ka dhimatay taariikhda kor ku xusan, marka u horeysa ee lagu dhawaaqo dowladda cusub ee mustaqbalka dhow la filayo hadii uu ilaahay idmo.
F/G- Waxaan kaloon dowladda mustaqbalka dhow ku la talinayaa inay hubiyaan baaraanna darajooyinka been abuurka ah ee la sheeg tay xilligii uu dalku bur-burka ku jiray, taasina waxay niyadda u dhisaysaa dhammaan ciidanka qalabka sida ee soomaaliya, si loo helo ciidan habaysan oo weliba dishibiliin leh, darajadiisuna ay huban tahay.
TALO USOO JEEDINTA CIIDANKA
Qof kasta oo ka mid noqda ciidanka xoogga dalka soomaaliyeed waxaan kula talinayaa inuu dalka ugu shaqeeyo daacadnimo,geesi nimo iyo samir dalkana ka ilaaliyaa cadawga gudaha iyo dibaddaba , waxaan kaloon ciidanka ku boorinayaa :-
-In ay soo celiyaan xasiloonida dalka iyo dadka.
-In ay ka fogaadaan qabyaaladda iyo nin jecleysiga .
-In ay meel uga soo wada jeestaan masuul kasta ooisku daya inuu dalka mar kale dagaal sokeeye geliyo.
-In ay dalka ka ilaaliyaan qal-qal gelinta siyaasadda .
-In ay ogaadaan in ay yihiin ilaaliyaha dalka iyo dadkaba.
Isku soo wada duuboo waxaan dhammaan ciidanka xoogga dalka soomaaliya meel kasta oo ay joogaan ka codsanayaa in ay soo dhaweeyaan lana shaqeeyaan ciidan kasta oo shi-sheeye ah oo ka shaqeynaya soo celinta abniga iyo kala dambeynta iyo nabadeynta soomaaliya .
M a h a d s a n i d i i n
W a b i l a a h i t o w f i i q
Qore:-G/sare C/qaadir Maxamed Cali "Jekey"