SOMALITALK.COM XAYAYSII
w w w . S o m a l i T a l k . c o m
SOMALITALK - MAQAAL

 
XALRAADINTA GUURTIDA OGADENYA IYO XEELADAHA MALASE
Hereri Haji
hereri01@hotmail.com 

 

Rabbiga ina ahaysiiyey baa mahadleh magaciisa ayaanan ku bilaabayaa
Naxariis iyo Nabadgelyo korkiisa ha ahaato Rasuulkeenii suubanaa.

Wada hadaladii Itoobiya iyo Ogadenya 1887.....2005

Itoobiya:- Wadankan anagaa iska leh idinkana anagaa idiin
talin;Qoryaha soo xareeya is diiwaangeliya

shacabka:- Ka bax wadankayaga faraha naga qaad;Afti dadka ha laga
qaado hana loo ogolaado in ay aayahooda ka tashadaan.

Itoobiya:- Diiday;Way inoo tahay

shacabka:- Hayeh waad na barandoontaa;Dhedigaataye dhiig ma
kaayimid.........

Waxaan jeclahay in aan wax ka bayaamiyo dhaqdhaqaaqii odayadu
maalhamahan ku jireen oo dareenka dadka aad u soo jiitay isla markaana aad looga
hadal yahay gudaha iyo dibada wadankaba,hadaba waxaa jirta in
wadahadaladan oo ay wadeen oday dhaqameedyo u dhashay wadanka Ogaadeenya iyo
garabka kale oo ah madaxda dawlada Itoobiya

Hadaba labadan dhinac oo midna ka dacwoonaya yahay midka kalena yahay
ka laga dacwoon loona dacwoon ayaa waxa aan isku deyi inaan wax yar ka
sheego.

Inta aanan hoos u deginse bal wax yar aan idhaahdo, wadanka Ogaadeenya
oo ka kooban sagaal gobol oo kala ah Jigjia, Liibaan, Godey
Dhagaxbuur,Shiniile, Nogob, Doollo, Afdheer iyo Qoraxay ayaa ka sokow dhibaatada
gumaysi ee wada saaran hadana waxaa ay dadka degan goboladu qabaan
dhibaatooyin u gaar ah oo kala duwan taasi oo gobol walba dadka dega gaarkii
geed ugu xidhatay.

Tusaale ahaan gobolada qaar waxaa ka socda dhulbalaadhsi wayn oo ay
wadaan Itoobiyaanku taasi oo lagu barakicinayo dadka deegaanka xaqa u leh
tusaale ahaan gobolka Shiniile, Jigjiga iyo Liibaan oo ay fara ba'an ku
hayaan Itoobiyaanku sida Oromada iyo Axmaaradu IWM iyo weliba gobolka
Jigjiga oo ay hada badhtamihiisa isku hayaan Oromada iyo Soomaalidu kuna
doodayaan lahaanshiisa.

Arinta dhulbalaadhsiga ee ay Itoobiyaaku wadaan ayaa dhalisay in dadku
is xasuusnaadaan oo aysan iloobin danaha guud ee ka dhexeeya dadka
wadanka Ogaadeenya, waayo waxaa u cadaatay in tafaraaruqu uusan midho
dhalin isla markaana ninkii ku hodma in Itoobiyaaku uga wanaagsan yihiin
walaalkiisa soomaaliga ahi uu wax kale iska daaye deegaanka guriga uu ka
degan yahay lagu sheegandoono dhawaaan sida ka dhacday Diri dhaba oo ku
taala shiniille iyo meelo badan oo ka mid ah gobolka Liibaan sida
Mooyaale iyo Nageele iyo magaalooyin la mid ah.

Waxa kale oo iyaduna jirta dhibaatooyin kale oo ay qabaan gobolada qaar
sida in dadk aay ciidamada Itoobiya laayaan xidhaan ama dhibaatooyin
kale u gaystaaan iyada oo lagu eedaynayo ONLF ayaad tihiin, tani waxay
saamaysaa dhamaan gobolada oo dhan balse waxaa ugu badan gobolada aan soo
sheegnay mooyee kuwa soo hadhay, balse goboladani ka sakow dhimashada
joogtada ah ma jiraan is haysi dhuleed oo ka dhex taagan soomalida
wadanka iyo Itooobiyaanka.

Hadaba iyada oo ay dhibaatada wadanka ka jirtaa tahay midda guud iyo
taasi gaar ahaaneed ee ay shacabku qabaan ayaa waxaa dhawaan
qabanqaabiyey odayaal ka mid ah bulshada Ogaadeenya oo ka yimid lix gobol oo ka mid
ah wadanka Ogaadeenya, ..........wada hadal iyo kulamo ay la galeen rag
sarsare oo ka mid ah xukuumada Malas Sanaawi ayaa wax ay markii danbe
si fool ka fool ah isku arkeen Malas Sanaawi isla markaana ay odayadu
usoo bandhigeen xaalada wadanku ku sugan yahay iyo sidii looga bixi lahaa
dhibaatada jirta oo ay iyadna fikirkooda ka dhiibteen.

Hadaba kadib markii Malas Sanawi arkay raggani waxa ay doonayaa iyo
ujeedadoodu waxa ay ahayd ayaa isku dayay dhowr talaabo oo uu uga gol
lahaa sidii uu ugu yaraan u fashilin lahaa ama u heli lahaa garab kale oo
ka mid ah dadka odayadani matalaan si uu ugu doodo in dadkani is
haystaan, isla markaana aysan matalin odayadani dadka wadanka oo dhan uguna
sameeyo arintii odayadu ka rebeen mid ku salaysan fikir qabiil iyo sad is
dheeraysi balse aysan ahayn qadiyad.

Malas waxaa uu maalintii uu odayada la kulmayba bixiyey amar ah in
dadka qabiil ahaan loo akhriyo isla markaana la raadiyo qabiil walba cid
matasha!


Kadib markii la keenay qabaail soomaliyeed oo badan ayaa waxa uu midba
u sheegay in qolada kale tashatay oo ay ku tashadeen in ay xidhiidh
hoose oo fican la yeeshaan xukuumada Malas Sanaawi, isla markaana uu
waydiinayo wixi kala quman maadaama qolada kale ay iyaga khaaimayaan,
isaguna iyaga u danaynayo oo uu damcay bal in uu ogaysiiyo sidii ay uga
gaashaaman lahaayeen.

Waxa kale oo iyadana Malas u sheegay in ay odayada beel behel ay
sheegteen in ay iygu yihiin beesha keli ah ee wadanka degan idinka oo noolna
la idin qariyey ee maxaad ka yeelaysaan arintaasi?

Nasiib darro dhamaan kulamadaas ayaa waxa ay duqaydii ka qayb qaadatay
caddeeyeen in dhamaan ay isku ujeedo ahaayeen lana socdaan odayadu
hadafka ay lahaayeen kuna raacsanaayeen.

Hadaba arimahaas iyo kuwo badan oo asalka dhaliyey ahaa in la raadiyo
nabad waarta oo laga gaadho dhibta soojireenka ah ee wadanka ka jirta
ilaa maalintii ay Itoobiya gacanta ku dhigtay wadanka Ogaadeenya ayaa
weli tubta haya iyada oo looga gol lahaa sidii wadahadal loogu qalqaalin
lahaa ONLF iyo Itoobiya ayaa waxa ay isugu biyo shubteen sida ay odayadu
caddeeyeen in dhamaan dadka Ogaadeenya yahay isku mid isla markaana ay
shacabka Ogaadeenya raali ka yihiin taagersan yihiina dhaqdhaqaada
duqeydani ay wadaan arintaasi oo dhabar jab ku noqotay qorshihii Malas
watay ee ahayd in uu iska horgeeyo dadka wada shashay ee shacabka Somalida
Ogaadeenya.

Balse ay shacabka Ogaadeenya ka raaceen danahooda iyaga oo og dhibaatad
wadanka ka jirta iyo sida aysan qabiil keli ah gaar ugu ahayn ayse
tahay mid haysata dhamaan dadka wadankan.

Hadaba kadib markii uu Malas ku guuldaraystay talaabadaas khayaamada ah
ayaa waxa uu ku qasbanaaday maadaama uu xili adag ku jiro inuu ogolaado
soojeedintii odayada ee ahayd in ay Itoobiya hadii ay nabad diyaar u
tahay wada hadal la biloowdo Jabhada Wadaniga Xoraynta Ogaadeenya,
arintaasi oo uu Malas ku dhawaaqay.

Hadaba si loo hubiyo in uu si wanaagsan uga qabsoomo arinkani ayaa waxa
ay odayada Ogaadeenya sii wadayaan in ay la gudhiyaan sheegashada Malas
Sanaawi ee ah in uu diyaar u yahay wada hadal, dadkana ay ka
dhaadhiciyaan in ay dhankooda diyaar uga ahaadaan in ay fahmaan halka sartu ka
qudhunsan tahay.

Dhanka kalana wada hadalkan la rajaynayo in ay yeeshaan Itoobiya iyo
ONLF oo aan ilaa hada wax danbe laga hayn aan ahayn waan la galaynaa wada
hadal ONLF ayaa ku qabsoomi kara oo keli ah hadii lagu qabto wadan
sadexaad oo dhexdhexaad ka ah arinta Ogaadeenya iyo Itoobiya.


Hadaba odayadan ayaa waxa aan ugu hanbalyayn udiyaar ahaantooda in
wadanka Ogaadeenya nabad ka dhalato,waxaanan uga digi in aysan jahawareer
ku abuurin shacabka Ogaadeenya iyaga oo aan hubin udiyaar ahaanshaha
Itoobiya ee nabadeed, maadaama ay sidaan horay uga baranay odhan karaan
ONLF waa inaad ciidanka soo diwaangelisaan qoryahana aad sida ugu
dhaqasaha badan ugu soo wareejisaan xeryaha ciidanka, taasi oo xataa hadii ay
ONLF yeeli lahayd uunaan maanta shacabka Ogaadeenya yeeleenba.

Sidoo kalena waxaan shacabka uga digayaa in ay iska jiraan wejiga
labaad ee ujeedada Malas Sanaawi taasi oo ah in uu iska horgeeyo shacabka
iyo odayada, odayada iyo ONLF iyo shacaka iyo ONLF, iyada oo ay kamid
tahay dhawaaqa Malas Sanaawi ee uu ku baaqay wada hadal in uu shacabka
Ogaadeenya ugu sheekeeyo ONLF ayaa wada hadal iga diidan iyo nabadda ayay
hortaagan yihiin, marka kusoo dhowoow nin walboow nalaga arag
nabadiidka.

Waxaan anaga oo xidhan dharka calanka Ogaadeenya duqayda kasoo
sagootinaynayaa garoonka Adhis ababa waxaanaku soo dhawaynayaa kan London.

Hereri Haji
hereri01@hotmail.com 

Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saxiixan

Faafin: SomaliTalk.com | Aug 6, 2005

MAQAALADA MAANTA:::
»Geeri aan Lagu Cibro Qaadaneynin Cabsiba Ha Joogtee | Dayax
»JAHO XUMIDA XISBIGA UDUB JAANGOYNTA XISBIYADA | Diridhaba
»Jawaab : Somaliland ictiraaf ka fog??? | M.A.Ismacil
»Cudurka Qabiilka Oo Aan Daawada Lahayn Iyo Dadka dhaliya | Bashi
»Ku-meel-gaar:: Maqaaalkii C/Waaxid Khaliif
»Bani`aadamka: Qaabiil iyo Haabiil is-qoonsi-goodii | Bile 
»GABAY: Horta soo deg laba Deel midbaa diirku ka caddaane | Dhuuraq
»Madaxwayne balaayo sheeg ah, Prime Minister beenloow ah | Saida
»Ciidanka Somaliland noqon maayo sidii ciidamadii Rwanda | Janale
»WasiiradaHubeeysan ee Muqdisho Awood Gaar ah la siiyo | X.Carab
»Maqaal Ku Saabsan Isboortiga (Ciyaaraha) | Muuse Abees
»MAQAALADA KALE EE MAANTA::: KA AKHRI HALKAN... GUJI..


Kulaabo bogga  www.SomaliTalk.com 
© www.SomaliTalk.com

BAARID | SEARCH

 



HTML CD