Qabyaalada Somalia ka jirta iyo sida ay u kala baxdo.

Eng:Mohamed Bashi.

E-mail: mbaashimbc@hotmail.com 

Somalia maanta waxay ku jirtaa marxalad aad u xun taas oo ah marxalad qabiil waxaynuna wada ognahay qabiilku in uu yahay cudur aan daawo lahayn.

waxa aynu wada og nahay in dagaal oogayaasha qabiilku ay yihiin qab qablayaasha balse marna waxaynaan eegin in uusan qab qabluhu kaligii reer isku duwan karin ee ay jiraan rag adeegayaal ah kuwaas oo somalidu ugu yeeraan nabadoono iyo cuqaal, anigoon nabadoonadii hore waxba ka sheegaayn ayaan rabaa in aan wax idinka tuso kuwa maanta oo aan ugu magac daray nabadoonada habeenkii guda,

waxa aynu maanta wada ognahay in uusan qab qabluhu inta uu u tago qabiil uusan dhihin isiiya ciidan iyo dhaqaale balse uu nabadoonku uga soo qaado,

Nabadoonku muxuu daliil uga dhigtaa reerkiisa markuu rabo in uu rag iyo dhaqaaleba ka soo helo?

Marka ugu horaysa wuxuu ku dhahaa reer kiisa tala-ayeey ma reer hebal ayaa maanta aynu iska raabi la nahay ar masidaas baa inoo danbaysay waxaynu rag iska dhicinaba, markii lagu yara amar diidana shaqsi shaqsi ayuu ugu tagaa dadkii ka amar diiday isagoo oranayaa aabahaa ma nin buu ahaa nin dhaaf ayuu ahaa oo laguma soo xadgudbi jirin waxii soo fara gashtana faruhuu ka jabin jiray mideeda kale hiil iyo hoo ayuu lahaa balse adiga tolku wuu kugu khasaaray markaas ayaa wax ma yaqaan oo dhami waxay hayaan u dhiibayaan marka waxaan umada soomaaliyeed ku boorinayaa in ay iska ilaaliyaan dab qaadaha qab qablaha.

Sideebuu qabiilku u saameeyey soomaaliya?

waxaan oran karaa ama ay tahay sedex siyaabood ayuu u kala saameeyey kuwaas oo kala ah sidatan hoos ku cad,

1-Qori qabiil nin qaaday oo wax u laayey qabiil.

2-Nin amar ku bixiyey in qori la qaato oo wax la laayo .

3-Nin ku farxay labadaa siyaabood.

Qoriga qabiil kan qaatay khasaarooyin badan ayaa u sugnaaday,

1:waa mida koowaad ee aakhiro wuu seegay.

2:Hadii uu ku dhaawacmo dagaal ama ay waaxi godo Hooyadii kaliya ayaa u barooranaysa.

3:waatan sadexaad ee dadka ayaa nebcaysanaya maxaa yeelay ma aha qofkaani ni shaqaysan kara waayo waax ayuu la yahay oo shaxaad kiisa ayaa badanaya kadibna dadku wadada uu taagan yahay way ka cararayaan.

Marka walaalka soomaaliyeed waxaan ku boorinayaa in aan masuubadaas oo kale aysan ku dhicin oo uu iska ilaaliyo waxii waxaas la xiriira.

Kan amarka bixiyaa isagu faa-iidooyin buu helaa isaga u gaar ah waxaynuna ku tilmaami karnaa danayste maxaayeelay wali mala arkay nin hala dagaalamo leh oo wiilkiisa u diraya goob dagaal marka simuusan ku ahayn danayste , bari kamaalinna walaalkii markay is qabtaan oo uu dantiisa ka hor istaago wuu dilayaa si kastaba ha u mishimeeyee,

marka walaalaha soomaaliyeed waxaan iska jira leeyahay ninkaa danaystaha ah oo aan nina u arxamayn.

Ninka ku farxay falalkaa xun xun ee lagu kacay wuxuu ka danbi badan yahay labada kale ee iyagu falka ficilka ah sameeyey, waayo?

Maxaa yeelay labada kaleba min haldanbi ayeey leeyihiin isagu seh laba danbi ayuu leeyahay oo kala ah midka uu la qayb saday kan qoriga qaaday iyo madka kale oo ah kan uu la qayb saday kan wax amray marka laba danbi ayuu ku jiraa, kufaraxu ma aha oo kaliya kan niyada ka farxay,kan gabyey iyo kan qabiil u heesay kuli way isku duuban yihiin.

Walaalaha soomaaliyeed waxaan usheegayaa inaysan noqon ninkaas ku farxay waxa xun uusana ka qayb qaadan falalkaas oo kale.

Eng:Mohamed Bashi.

E-mail: mbaashimbc@hotmail.com

Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saxiixan