|
Dagaalo lagu naafeeyeey Ciidamada
Cagajiidka Itoobiya.
Ciidamada Jabhada wadaniga Xoreenta Ogaadeenya ayaa weeraro isdaba joog ah
ku qaaday qaar kamid ah fadhiisimaha Ciidamada Cadawga Itoobiya ay ku
leeyihiin Ogaadeenya.
Dagaaladan ayaa aad loogu naafeeyay
Ciidamada Nacabka Gumaysiga Itoobiya Naf iyo maaalba.
Waxayna ka dheceen goobahan.
27/12/02 Ciidamada Xoreenta Ogaadeenya ee
sida gaarka ah u tabab baran ayaa Gubay Baabuur ay lahaaayeen Ciidamada
Cadawga Gumaysiga Itoobiya oo Marayay Ceel Xaar oo u jirta magaalada
Qabridahare 7 km. Baabuurkaaas ayaa lasheegayaa in ayna waxba ka bixin
Ciidamadadii Guamasiga ee saaraa kadib markuu halkaas ku basbeelay.
31/12/02 Dagaal Gaadmo ah oo ay ku qaadeen
Ciidamada wadaniga Xoreenta Ogaadeenya fadhiisimada ay ku lahaayeen
Ciidamada Dulmiga ku dhisan ee Itoobiya meesha lagu magacaabo Kabouga waxaa
cadowga lagaga dilay 10/Askari waxaana lagaga dhaawacay 12/kale.
1/1/03/ dagaal ay ku qaadeen Ciidamada
Geesiyiinta Xoreenta Ogaadeenya, Ciidamada Doolka Itoobiya oo ku sugnaa
meesha lagu magacaabo Baraajisaalle oo ka tirsan Gobalka Qoraxay waxaa
Ciidamada Cadowga Itoobiya lagaga dilay 6/askari waxaana lagaga dhaawacay 12
Askari oo kale.
4/1/03 waxay Ciidamada JWXO ku dileen magaalada Gurdummi Laba nin oo Basaas
u ahaa Ciidamada Nacabka Gumaysiga Itoobiya, Labadaas nin oo lagu kala
magacaabi jiray
Ibraahin Cabdi Qubulle. Iyo Xiirey Faarah.
Ayaa si baarinimo ah ugu adeegi jiray Ciidamada Dulmiga iyo xaqdarada ku
caanbaxay ee Gumaysiga Itoobiya.
Dagaaladan loo gaystay Ciidamada Cadawga
Itoobiya waxay sababeen in ay Ciidamada xoreenta Ogaadeenya ka sifeeyaan
goobihii ay isku balaadhiyeen Ciidamada cadawgu iygaoo isku uruursaday Dhawr
magaaaalo oo waaweeyn oo ka mid ah magaalo madaxyada Gobolada.
Rabshadihii ka biloowday Labada
kaniisadood ee Magale oo wali socda.
Tirada dhimashada ee rabshadaha mekkele
ayaa sii batay iyadoo haatan 5 qof ku dhinteen tobaneeyo kalena ay ku
dhawacmeen dagaalo dhex marayey Laba koox oo ka kala socda Laba kansiisad oo
masiixi ah. Wararka naga soo gaaraya magaalada mekkele ayaa sheegaya in
Ciidanka Booliska ay damceen in ay dagaaladaas dhex galaan lakiin ay taasi
keentay in Labada dhinac ee dagaalmaya ay ka soo hor jeedsadaan Booliska oo
ay ku eedeyeen in ay caruur arday ah xabado ku fureen. wararka waxay intaasi
ku darayaan in Isbitaalka weyn ee mekkele uu haatan dhaawac ka buuxo
magaaladana ay dhex marayaan Ciidan Boolis iyo qaar kamid ah Milatariga ay
hogaamiso EPRDF.
Dawlada Itoobiya oo ku dhawaaqday in ay
Baadrool ka iibsan doonto Suudaan.
Dawlada Itoobiya ayaa ku dhawaaqday in
waxii hada ka danbeeya ay Boqolkiiba 85% Baadroolka dibada ooga yimaada uu
ka iman doono Wadanka Suudaan. Heshiiskaas Cusub ayaa lagu dhawaaqay kadib
markii Albaabada loo laabay Shirkadii Calub Gas oo ay Dawlada Itoobiya u
samaysay ka faa,iidaysiga Shidaalka Ogaadeenya. Shirkada Calub gas ayaa la
xidhay kadib markii ay dib uga joogsaden Shirkadahii Caalamiga ahaa ee wax
ka qaban lahaa soo saarida Shidaalka Ogaadeenya. Shirkadahaas ayaa Cadeeyay
in uusan sugneen amaanka koobaha Shidaalka iyo in aan la aamini karin
xukuumad haatan ka talisa Itoobiya.
Waxaa muuqata in ay Dawlada Itoobiya ka
rajo beeshay u hanqaltaagii khayraadka Ogaadeenya, kadib markay xaqiijisay
jabhada wadaniga Xorenta Ogaadeenya in ayna ka faa,iidaysan karin khayraadka
dhulkooda cid uusan shacbiga Ogaadeenya ka raali aheen.
Saraakiil Itoobiyaan ah oo ku dhintay
Agagaarka Magaalada Garoowe.
Sargaal ka tirsan Ciidanka sirdoonka
Itoobiya oo waayahan danbe ku sugnaa Magaalada Eldoret oo ah goobta uu ka
socdo shirka dib u heshiisiinta Soomaalida ayaa ku dhintay Agagaarka
Magaalada Garoowe isaga oo ku jira hawlgal ka mid ah kuwa ay Ciidamada
sirdoonka Itoobiya ka fuliyaan Soomaaliya.
Sargaalkaas oo lagu magacaabi jiray Gebre
ayay Miino ku qaraxday Baabuurkii uu saaraa, waxaana waheliyay 5 Sargaal oo
Ciidamada Itoobiya ka tirsan oo iyguna goobtaas ku dhintay.
Inkasta oo ay Xukuumada Itoobiya si dagdag
ah u qaaday maydkii Gebre si ay u qariso faragalinta ay ku hayso arimaha
Soomaaliya Gude iyo dibadba hadana waxaan Ergooyinka Soomaaliyeed ee uu
shirku uga socdo Magaalada Erdoret ka qarsoomeeynin Dhimashada Gebre oo aad
uga dhexmuuqan jiray Goobaha shirarku uga socdaan.
Dhinaca kale wararka naga soo gaaraya
magaalada Boosaaso ayaa sheegaya in Isbitaalka Boosaaso ay yaalaan Ciidamo
Itoobiyaan ah oo ku dhawacmay dagaalo ay ku tageerayeen Cabdullahi Yusuf.
Ciidankaasi ayaa la filayaa in dib loogu celin doono dhaawacooda Itoobiya.
Madaxwaynaha Dawlada Soomaaliya oo ku
eedeeyay Itoobiya falal Argagixiso.
Madaxweynaha dowladda ku meel gaarka
soomaliya Dr. Cabdiqaasim Salaad Xasan ayaa 3da Bishan january ku eedeeyey
dowladda Itoobiya in ay ka dambeysay dilkii dhawaan Hargeysa ka dhacay oo
lagu dilay nin uu dhashay dalka switzerland, dagaalada sokeeye ee ka soo
cusbonaaday waqooyi bari soomaliya iyo gobolka Bay iyo nabadgalyo xumida ka
taagan magaalada Muqdisho.
Madaxweyne cabdiqaasim waxuu shacabka
soomaliyeed ogu baaqay in aysan iska indha tirin faragelinta cad ay Itoobiya
ku hayso arrimaha soomaliya iyo sida ay Itoobiya ugu mashquulsantahay in ay
dowlado shisheeye ah ka dhadhiciso in ay weerar ku qaadan dalka soomaliya,
iyada oo caalamka oo dhan u sheegta in ay soomaliya saldhig u tahay kooxo
argagixiso caalami ah, lakiin ay xaqiiqadu tahay in ay Itoobiya tahay dalka
argagixisada ka wada geeska Afrika.
Dhinaca kale madaxweyne Cabdiqaasim waxu
oogu baaqay kooxaha ku dagaalamaya waqooyi bari soomaliya in ay danta umada
ka hor mariyaan dantooda gaarka ah isaga oo isla markaasi muujiyay in ay
Itoobiya labadaasi kooxo mid ka mid ah siiso hub, Sahay iyo Askar Itoobiyaan
ah oo loo adeegsado in ay laayaan shacab soomaliyeed.
Madaxwaynaha Jabuuti oo Canbaareeyay
Dilkii loo gaystay dhakhtarada maraykanka ee ku sugnaa Yemen.
Madaxweynaha Jabuuti, mudane ismaciil cumar
geele ayaa todobaadkii hore si kulul u Cambareyay dilka loo geystay 3
dhakhtar oo mareykan ah oo ku sugnaa dalkaasi Yemen. Dilkaasi ayuu
madaxweynaha Jabuuti ku tilmamay in ay tahay fal argagixiso isla markaasna
ay dowladda jabuuti ka soo hor jeedo falalka noocaasi ah.
dilka 3daasi dhakhtar ee mareykan ah oo
lagu dilay dalkaasi Yemen todobaadkii hore ayaa la filayaa in ay ka
dambeeyeen kooxo argagixiso Caalami ah.
=======
Shahaado Sharafta Koowaad ee Shabka
Ogaaadenya oo la Gudoonsiiyay Ciidanka wadaniga Xoreenta Ogaadeenya.
Go’aankii Guddiga Fulinta
Laga soo bilaabo jiritaanka aadamaha waxaa
jirtay gardaro ahaan qayb addoonsata Bulshada inteeda kale ama qawmiyad
kale. In qawmiyad qawmiyad kale ka qaaddo xuuqdooda aayo ka talin waa nooc
addoonsiga ugu xun ah. Hase ahaate mar kasta waxaa jiray quwad Af ama
Addinba kaga soo horjeedda gumeysiga iyo addoonsiga, taas oon ku qanacsanayn
inay ka hooseeyaan aadame qayrkood ah oo sidooda Aabe iyo hooyo dhaleen.
Markii ay Afrika gumeystayaalkii Yurub soo
galeen dabayaaqadii qarnigii 19aad waxay daawo la yeesheen taliskii
Xabashida si dalalka Geeska Afrika, iyada oo ay is gargaarayaan, loo
qaybsado. Ogaadeenya waxay ka mid ahayd dalalka Xabashidu xoogga ku qabsatay.
Shacabkan Ogaadeenya oo hiddo iyo dhaqan u lahaa geesinimo xad dhaaf ah iyo
iska difaaca gumeysiga markiiba waxay kala hortageen halgan gumeysi
iska-Caabin ah.
Halganka ay maanta hogaaminayso Jabhadda
Waddaniga Xoreynta Ogaadeenya (JWXO) wuxuu ku abtirsadaa taxanaha halganka
gobonimadoonka shacabka Ogaadeenya ay hoggaaminayeen, Daraawiishtii; SY L;
Nasrullaahi; iyo Jabhadda Xoreynta Soomaali Galbeed. Markastana waxaa la soo
dersayey turunturooyin iyo hakis.
Burburkii Jamhuuriyadda Soomaali iyo dagaal
sokeeyihii ka holcay Geyiga Soomaali waxay keentay niyad jab iyo rafaad
nololeed. Iyaga oo ku salaynaya aragtidooda xaaladda Geeska Afrika ka jirta
dadweynaha Ogaadeenya iyo kuwa saadaaliya mustaqbalka waxay ku qiyaaseen
inayna awood gumeysiga lagaga hortago jirin. Waxaa duruuftaas iyo dareenka
la xidhiidha ka faa’iidaystay gumeysatadii Itoobiya iyada oo u malaynaysa
inuu halgankii gobonimadoonka Ogaadeenya soo afjarmay.
Sidii caadada ahayd waxaa fikirka noocaas
ah beeniyey geesiyiinta Jabhadd Waddaniga Xoreynta Ogaadeenya. Iyada oo ku
dhaadanaysa Ciidanka Waddaniga Xoreynta Ogaadeenya (CWXO) waxay ciidda
Ogaadeenya dusheeda sudhay shacaarka xorriyadda iyo inayna marna qumeysiga u
sujuudaynin.
Waxaa Geeska Afrika laysla qiray inay
geesiyaasha CWXO guulo waaweyn ka soo hoyiyeen goobta dagaalka. Waxay laba
dhagax dhexdood geliyeen Ciidanka cadowga gumeystaha iyo qawlaystayaalka uu
ku adeegto. Taas oo khalkhal gelisay ciidankii cadowga oo gaadood iyo amar
diido joogta ah ku jira iyo maamulk ku sheegii Jigjiga. Wuxuu muujiyey
adkaysi iyo karti fulinta waajibaadka qaran si loo gaadho ahdaafta JWXO oo
ah in shacabka Ogaadeenya laga saaro mugdiga Gumeysiga loona horseedo
ilayska xornimada.
Sidaa darteed, shir uu yeeshay 31/12/02
Gudiga Fulinta Jabhadda oo uu guddoominayo M/weynaha Jabhadda, Adm. Maxamed
Cumar Cusman, markuu qiimeeyey hawl galadii sanad 2002, wuxuu go’aan ku
gaadhay inuu CWXO mutaystay shahaado sharafta 1aad ee shacabka Ogaadeenya
taas oo ka marqaati kacaysa kalsoonida Jabhada iyo masuuliyiintu ku qabaan
sooma jeedsadayaalka Ciidanaka Wadaniga Xoreenta Ogaadeenya.
Baaq Sokeeye oo ku wajahan Shacbiga
walaalaha ah ee ku dagaalamaya Degaaanka Salaxaaad.
Sida ay taariikhdu sugayso, shucuubta
gobolka Geeska Afrika oo dhamina marag ka yihiin cadawga kaliya ee shacbiga
Soomaalida Ogaadeenya gaar ahaan iyo ka umada Soomaaliyeed guud ahaan ee ay
leedahay waa Gumaysiga Itoobiya. Kaas oo tab walba u adeegsaday sidii uu oo
gu geysan lahaa xasuuqa, cadaadiska iyo duleynta shacbiga
Soomaalida Ogaadeenya ee uu gumaysto. Xaaladaha guracan ee adoonsiga
Itoobiya kula dhaqmo shacbiga Ogaadeenya waxaa ka mid ah dhagarta duqowday
ee “qaybi oo xukun” si cududa iyo awooda wax iska caabinta shacbiga ay u
diciifto, dabeedna uu uga nasto dharbaaxooyinka gobanimodoonka.
Taliska TPLF/EPRDF ee dambiilaha ah waxa uu
10kii sano ee oo gu dambeysey kordhiyey shirqoolada isku dirka iyo kala
dilka shacbiga Soomaalida Ogaadeenya ee walaalaha ah iyo siyaasadihiisa ku
dhisan hurinta aanooyinka dadka walaalaha ah ee uu gumaysto iyo kuwa dariska
la ahba. Sida, Oramada dheexdeeda iyo Soomalida Ogaadeenya iyo Jamhuuriyada
Soomaaliya. Jilaafooyinka taliska Addis Ababa uu u dhigey Shacbiga
Soomaalida Ogaadeenya waxaa oo gu dambeeyey dagaalka sokeeye ee ka socda
degmada Salaxaad ee Gobolka Nogob oo keenay dhimasho, dhaawac iyo khasaaro
hanti badan.
Haddaba, JWXO iyada oo ka xun dhiiga bilaashka ku daadanaya iyo is-dilka
dadka walaalaha ah ayey oo gu baaqaysaa dhamaan madax dhaqameedyada,
culumada diinta, aqoonyahanada iyo indheer-garadka beelaha walaalaha ah ee
dagaalada sokeeye dhex mareen inay si degdeg ah u joojiyaan dagaalka micna
la’aanta ah ee khasaaraha dhimasho, dhaawac iyo maalba keenay. Qadiyaana
haada iyo hororka Addis Ababa oo u talgalkiisu yahay baabi’intooda. Iyada
oo ciidanka, hubka iyo hantida shacbiga Ogaadeenya ay haboon tahay in lagu
wajaho Gumaysiga Itoobiya oo kaliya si cimrigiisa loo soo koobo. Gebagebadii,
waxa ay JWXO ku bararaarujinaysaa in labada dhinacba soo afjaran colada
sokeeye is hakasho la’aan ah. Sida ay dhaqanka iyo caadada u ahaan
jirtayna ay arimaha ay isku hayaan ku xaliyaan wada hadal iyo xasilooni.
Mareeg kasta uu Gumaystaha Itoobiya uu u dhigo shacabka Ogaadeenya wuu ka
guulaysan; isaguna wuu ku hungoobi.
Hogaanka Warfaafinta, Jabhada Wadaniga
Xoreenta Ogaadeenya.
Hibaaq Samatar.
Radio Xoriyo
raadioxoriyo@yahoo.com
radioxoriyo@ogaden.com
Xusuus: Radio Xoriyo waxaad ka dhegaysan kartaa Mawjadda 19 MB ee dhererkeedu
yahay 15670 KHZ, Maalmaha Talaadada iyo Jimcaha 7: 30PM waqtiga Afrikada Bari
Dhegeyso
warkan oo Cod ah
...HALKAN KA BAAR WARARKII HORE EE XORIYO
....KAYDKA WARARKA
RADIO XORIYO - NEWS ARCHIVE
AFEEF: Afkaarta qoraalkaan waxaa leh gaarna ay u tahay Radio Xoriyo, kana tarjumimaayo aragtida SomaliTalk
|
