Soomaalida
Ingiriiska iyo Dhacdadii 21ka Julay
Soomaalida
waxbay caan ku tahay waxna lagama yaabo; dad
geel jir ah oo dhexdooda qabiil iyo nin
tooxsi isu dila caan bay ku tahay; laakiin
marna inay is miidaamiso amase dad marti
sooray gaar ahaan kuwa aan la qoomiyad ahayn
ay mijixaabiso waa wax aan laga yaabin.
Dhacdadii 21
kii Julay ka dhacday London oo lagu soo ban
dhigay in dadkii ka dambeeyay is
mindaamintaas iyo qaraxyadaas ay ka
dambeeyeen dad soomaaliya ayaa maskaxda
dadka aqoonta u leh Qoomiyadda soomaaliyeed
marna ka degi wayday. Somaalida meel kasta
haka soo jeedeene (5ta lagukala qoqobay)
waxaan shaki ku jirin inay bahwadaag yihiin
oo ay murugo iyo wanaagba wixii magacaas ku
yimmaada ay wada muudsanayaan. Waa Qoomiyad
cajaaib ah oo si loo kala saaraa ay
adagatahay balse xayndaabka kala saraa uun
yahay iyaga uun dhexdooda oo magacyo hoose
oo isbahaysta ah looguna wanqalay Qabiil ay
ku kala baxaan. Wax kasta magac dal iyo
calan gooniya hoos tag waxaan shaki ku jirin
kan Kenya hoos galgalanaya iyo kan Jabuuti
joogaa ay haanta guntiida wada tagayaan
marka qurbaha la joogo, amase ay dhiida
gaadho oo noqoto yaa maali jirayee? Tusaale
waxaa kuugu filan gabadhan yartaa
Xaliimo
Xire Xuseen oo
iyada reerka ay kasoo unkantay ay hoos
galgalanayeen calanka libaaxa afrika ee
Itoobiya ee uu hadda garwadeenka yahay Meles
Zenewi,kuna dhalatay agagaarka Goday ee uu
sheegto xukunka Addis-ababa, laakiin markay
dhiidii gaadhay oo ay noqotay war yaa u
naxayee waxaa alle qadaray in gabadhaas iyo
waalidkeed ay ku baxsadeen magacii
qoomiyadda soomaaliyeed una soo cararaan
Muqdisho, taasoo dadaal badan maanta qurba
joogga soomaaliyeed ay geeyeen Cisbitaal
casriya oo yurub ah gaar ahaan wadanka
Austria; Halka Itoobiya iyo saxaafadeeda in
qofkaasi jiro iyo inkale ayna ka warhayn.
Aan u daadego
nuxurka qormadaydee waxaan anoo caawa
dhexmushaaxaya shaashadda Internetka igu soo
baxay qoraalo iyo faalooyin kala gedisan oo
laga qoray dhacdadii 21kii Julay, taasoo
dhammaan joornaalada iyo websityada caalamka
aan boqqday ay wada qorayeen in badi 5 tii
nin ee la xiray ugu yaraan 3 nin ay yihiin
soomaali qaxootinimo ku timmid dalka
Ingiriiska. Waxaase aniga iga degi waayay
markaan akhriyay qoraaladaas in nimankaasi
yihiin soomaali oo dood wayn ayay naftaydu
ka keentay, waxaana kasii carooday sida
soomaalida deggan Ingiriiska ay uga
dhiidhiyi waayeen oo ugu yaraan isku kaashan
lahaayeen sidii ay uga gun gaari lahaayeen
runta iyo xaqiiqda jirta.
Qoraalada aan
akhriyay waxaan kala soo baxay in wadanka
Talyaanigu u qabtay howl wayn oo ah in
magaca soomaaliyeed u ahaa (Scape Goat),
taasoo u sahashay baarayaasha talyaaniga in
taleefoonayda ay ku sheekaysan jireen ninka
la qabtay iyo qaraabadiisu uu afkoodu yahay
Itoobiyan(Amhaaric) balse uuna ahayn
Soomaali, Aakhirkiina ka natiijo keenay inay
xaqiijiyeen ahaanshaha dadkaas oo ah
Itoobiyaan.
Waxan
jeclaystay inaan idiin soo koobo ragga lagu
sheegay soomaalida wixii meelihii aan
daalacday ay ka qoreen oo ku sheegeen
Yaasiin Xasan Cumar
waxuu Ingiriiska yimmid
isagoo 11 sano jir ah waxuuna la socday
gabadh walaashiisa iyo ninkeeda iyagoo ka
soo cararay dalkoodii soomaaliya oo markaas
dagaal sokeeye ka holcanayo, laakiin wax ku
dhacay mooyaane wiilkii waa Yaasiine reerka
u lasocday ma sheegan waxayna dantu baday in
dawladda Ingiriisku dhabarka u ridato oo ay
geyso meelaha ilmaha bilaa waalidka ah lagu
xannaaneeyo Foster Care.
Markuu 18 sano gaarayna sanadkii 1999kii
waxaa la dejiyay hoy ugaar ah sida dadka
qaan gaarka ah oo wixii kiro ah waa laga
bixin jiray. Doodaan qabo soomaalida oo aan
ogahay siiba gabdhaha soomaaliyeed oo beer
jilicsan ayaa walaalkeed oo ay isla soo
qaxeen cidla uga tagaysa, hadday dhacdayna
kollay ehel kale oo ka gilgisha lama waayeen
marka bal arrintaas soomaalidu ha baarto.
Labo beri ka
dib markii Yaasiin lagu qabtay Birmingham,
waxaa la qabtay Mukhtaar Said
Ibraahim oo u dhashay Ereteria
waxaana lala qabtay Ramzi Mohamed
oo ah nin gaaban oo ciyaartoy u eg kana soo
jeeda wadanka Soomaaliaya, waxayna
xirnaayeen hoosguntiyo(Underpants) isagoo
isku dayay inuu qarxiyo stationka Oval ee
koofurta London, halka Mukhtaar u rabay inuu
qarxiyo Buska labada kore leh, markaas ka
dib waxaa haddana la helay Ramzi walaalkii
oo wade Bus ah laguna magacaabo
Wahbi Mohamed kuwaasoo ku jira
dadii 20-neeyaha iyagoo ka soo cararay
dalkoodii soomaaliya waqti ay ahaayeen dhowr
iyo toban jirnimo. Su'aasha meesha ku jirta
magcaantaas(Ramzi & Wahbi) soomaalida kuma
badna sidoo kale Soomaali iyo Ereteriyaan
hal maqsin kuwada jira oo sidaas isku
dhexgalay waa cajiib. Xaggee Shaxdu iska
qabsan la'dahay!
Soomaalidu
meel kastooy joogto dalka Ingiriiska waxay u
haysaa abaal iyo xushmad aad u wayn waayo
markaad liidato qofka ku gaar gaara dadka
kale kaaga duwan. Markii soomaalidu iyada
gacmaheeda isku biraynaysay oo qabiil
qabiilka isku dilaysay meelihii lagu qaxay waxaa
ugu horaysay Ingiriiska gacmo furan iyo
deeqsinimana waa laga helay, sidaas awgeed
marna lagama yaabo soomaalidu nin caano u
lisay inay sun u walaaqaan. Marka ma sidii
baasaboorkii soomaaligu u noqday Cabdalle
shideeye ayay qoomiyadda soomaaliyeedna u
noqotay oo wax sumacadeeda qurbaha difaaca
ma la waayay meeye kuwa Communitiga sheegta
oo hadalada macaan soo geliya Internetka.
Waxaa taariikhdu xusi doontaa Groupkii ka
gilgisha inaan magaca soomaaliyeed noqon
looma ooyaan.
Afeef: Aragtida
qoraalkan waxaa leh qoraaga ku saxiixan
Daabaco
Boggan | Print