ISLAMABAD: DR. Abdulkhadir Khan loona yaqaano (A.Q KHAN) oo ah Aabahii
Quwadda nuclearka ee dalka Pakistan iyo dunida islaamkaba ayaa dawladda
Madaxweyne Janeral Pervaz Musharaf waxay ka caydhisay hawshii uu dawladda u
hayey ee ahaa la taliyaha Ra'isal Wasaaraha ee xagga Gaashandhiga, warar ka
soo baxay maalintii sabtidii ee bishu ahayd 31 bisha January Xarunta
Madaxtooyada ee Magaalada Islamabad ayaa tibaaxaya in A.Q Khan lagu eedeyey
inuu gudbiyey ama siiyey dawladaha Iran, Libya, Malesia, iyo Waqooyiga Korea
macluumad ku saabsan sida la iskugu talaalo macdanaha laga sameeyo hubka
Nuclearka (Urinium Planting) iyo weliba inuu siiyey dawladaha Iran iyo
Malesia sannadahii u dhexeeyey 1986-kii ilaa 1990-naadkii aalado iyo qalab
fududeeya horumarinta hubka halista ah ee Nuclearka, Dr. A.Q Khan iyo weliba
seddex Saynis yahano oo kale oo Pakistaaniyiin ah ayaa la sheegaya inay
qirteen sida warar ku dhaw dhaw xogaha sirdoonka ee Pakistan tibaaxayaan inay
la wadaageen ama wax ka tusaaleeyen saynisyahano Iraniyiin, libiyiin iyo
waqooyiga Korea u dhashay, waxaa kale oo ay sheegen inay sharaxaad ka siiyeen
ilo ku dhaw dhaw dawladahaasi quwadda dhalisa hubka Nuclearka (Nuclear
Now-How).
Dr. Abdul Khadir Khan
Caydhinta laga caydhiyey A.Q Khan shallay shaqadiisu waxay
cadho weyn ku keentay dhamaan shacabka reer Pakistan yari iyo weyn oo u
citiqaadsan Dr. A.Q Khan inuu yahay Geesi Qaran, ka dib markii sannadkii
1994-kii uu u suuro geliyey waddanka Pakistan inay si nabad ah u tijaabiso
Hubka halista ah ee Nuclearka markaasi oo xiisad weyni dhex taallay waddanka
colaadda ragaaday u dhexayso ee India, Dad badan oo reer Pakistan ah ayaa u
citiqaadsan Dr. A.Q, inuu yahay nin ka sharaf badan Madaxweyne Musharaf iyo
Ra'sal Wasaarahiisa oo maanta haddii seddexda nin ay geli lahaayeen tartan
xor ah aanay shaki ku jiri lahayn in A.Q khan ay u dooran lahaayeen
hogaamiyahooga, axsaabta Mucaaridka ah ee siyaasadda sida xisbiga xag jira ee
MMA (Mutahida Majlis Amal) iyo xisbiga kale ee PPP (pakistan People Party)
ayaa waxay ka soo saareen war saxaafeedeedyo kala duwan waxay dawladda
Madaxweyne Musharaf ku eedeyeen inay sharaftii A.Q hoos u dhigtay taa
macneeheduna bay yidhaahdeen ay la mid tahay sharaftii Pakistan oo uu Janeral
Musharaf hoos u dhigay, Maulana Fadlu Raxman oo ah Gudoomiyaha xisbiga
diiniga ah ee MMA, oo la hadlaaya saxaafadda shallay ayaa u sheegay "inay
tahay wax si weyn looga naxo in A.Q lagu eedeeyo wax aan sal iyo raad toona
lahayn"
dadka u dhuundaloola siyaasadda dalka Pakistan ayaa
sheegaya in haddii ay ku cadaato Dr. A.Q inuu ku lug lahaa iskaga gudbinta
macluumadkani ku saabsan hubka nuclearka ah (nuclear Profileration) in markaa
la hor keeni doono Maxkamad, taasina markaa waxay ku keeni kartaabay
leeyahiin in ay dalka ka dhaliso kala qaybsanaan weyn, una horseedi doonta
Madaxweyne Musharaf iyo xukuumadiisa Mucaaridad aad iyo aad u baaxad weyn.

Tuhunka Dawladda Pakistan ay tuhuntay A.Q khan waxay ka danbaysay ka dib
markii haayadda qaramada midoobay u qaabilsan quwadda Atomic-ga ee loo soo
gaabiyo (IAEA) "nternational Atomic Energey Agency" ay usoo gudbisay
xukuumadda Pakistan in saynis-yahano pakistaniyiin ahi ku lug leeyahiin
gudbin xagga technologyga ah oo ku saabsan hubka nuclearka ah ee lagu
tuhmaayo wadamada Iran, Waqooyiga Korea, iyo Libya, taasi waxay dhalisay in
muddo hadda seddex todobaad laga joogo ay haayadda sirdoonka ee pakistan
baadhitaan ula tagtay Shaybaadhka Cilmi Baadhista ee A.Q ee loo yaqaano (Khan
Research laboratory).
Dr. Abdul Khadir Khan wuxuu hayey jagadani laga qaaday ee
la taliyaha Ra'isal wasaaraha ee xagga gaashandhiga ilaa intuu hawlgabka ka
gellay sannadkii 2001 hawlaha horumarinta hubka nuclearka ee pakistan.