|
KHUDBATUL WADAAC
Khudbadii ugu dambeeysay ee Nabiga SCW.
Khudbadii ugu dambeeysay oo Nabi Maxamed SCW
jeediyey oo loo yaqaan “Khudbatul Wadaac.” Khudbadda waxaa la jeediyey
maalinta 9aad ee bisha Dul Hajj sanadkii 10aad ee Hijriyada, waxaana laga
jeediyey dooxada Curana ee buurta Carrafa.
Kaddib markuu Ilaah koryeelay oo ku mahadiyey
Nabiga SCW wuxuu yiri:
“Dadow!
aad ii dhageysta oo hadalkeyga dhuuxa, maxaa yeelay ma garanaayo sannadkaan
kaddib in aan idinla joogi doono sidaan oo kale. Marka si wanaagsan u dhageysta
warkaan idin leeyahay una gudbiya ereyadaan kuwa aan nala joogin halkaan maanta.
Dadow! Sida aad u qadarisaan bishaan (carafo),
maalintaan (ciida ah), magaaladaan barakeysan (ee Makka), u qaddariya nafta iyo
xoolaha (maalka) qof kasta oo Muslim ah, taasoo idinku ah amaano aad u xaq dhowr
mudan. U celiya xoolaha leydinku amaaneystay dadka xaqa u leh. Qofna ha
xumeeynina si aan qofna idiin xumeyn. Xasuusta in aad Ilaah hor imaan doontaan
maalinka Qiyaame oo uu idinla xisaabtami doono. Ilaah waa xarrimay in aad
qaadataan dulsaar-deyn ama riba (interest), marka wax walba oo dulsaar ah oo
deyn ahaan dadka loogu leeyahay waa in la cafiyaa. Raasumaalkaaga adiga ayaa xaq
u leh. Markaad sidaa yeeshaan cidna xaqdarro ma gaarsiineeysaan, mana idiin soo
gaareeyso xaqdarro. Ilaah wuxuu go’aamiyey in layska daayo dulsaar-deyn ama
riba (interest) oo aan lagu dhaqmin, sidaa darteed dulsaarka uu Cabbaas Ibn’
Cabdal Mutalib dadka ku leeyahay waa la saamaxay wixii maanta ka dambeeya….
Iska jira sheydaanka, si aad u badbaadisaan
diintiina. Sheydaanku waa ka rajo beelay in uu dariiqa xun idinku soo jiito
isagoo isticmaalaya waxyaabaha waaweyn (ee dambiyada ah) ee iska jira in uu
idinku soo dhuunto waxyaabaha yaryar (oo la fududeysto).
Dadow! Waa run in aad ku leedihiin xuquuq
haweenkiina, balse ogaada in ay ayagana xaquuq idinku leeyihiin. Xasuusta in aad
ammaano Ilaah iyo ogolaanshihiisa darteed aad ku guursateen hawenkiina. Haddey
ogolaadaan xaqa aad ku leedihiin, waxay idinku leeyihiin xuquuqda ah in aad si
naxariis leh u masruuftaan aadna marasho siisaan. Si wanaagsan ula dhaqma
haweenkiina oo darleeya, ogaada in ay yihiin kuwa idiin caawiya oo go’aansaday
in ay hawsha idiinla wadaagaan. Waxaad xaq u leedihiin in aysan haweenkiina la
noqon saaxiib qof (dad) aad idinka raalli ka aheyn, iyo ineysan faaxisho la
imaan weligood.
Dadow! Si fiican ii dhageysta, Ilaah caabuda,
shanta salad dukada, sooma bisha Ramadaan, maalkiinana Zako ka bixiya. Xajka
hala guto haddii aad awoodaan.
Dadka oo dhan wuxuu ka farcamay Aadan iyo Xaawo,
nin carab ah kama sarreeyo nin aan carab aheyn, siddoo kale nin aan carab
aheynna kama sareeyo nin carab ah; sidoo kale caddaanku kama sareeyo madowga,
madowguna kama sarreeyo caddaanka, illaa (waxaa lagu kala sarreeyaa oo kaliya)
Alle ka cabsi (taqwo) iyo camal wanaagsan. Ogaada in qof kasta oo Muslim ah uu u
yahay walaal qof walba oo Muslim ah, iyo in ay Muslimiintu oo dhan yihiin
walaalo. Uma bannaana qof Muslim ah xoolaha iyo xaqa qof kale oo Muslim ah ilaa
in la siiyo oo u ogolaado (si xor ah) qof xaqa leh moyee. Marka ha ku sameynina
nafsadiina cadaalad darro.
Xusuusta in maalinta aad Ilaah soo horjoogsan
doontaan oo aad camalkiina ka jawaabi doontaan. Iska jira, haka leexanina
dariiqa toosan markaan idinka tago (oo aan dhinto).
Dadow! Aniga ka dib Nabi iyo Rasuul imaan doona
ma jiro, diin cusubna ma dhalaneyso. Si fiican u fekera dadow, aadna u fahma
erayada iyo fariinta aan idiin soo gudbinaayo. Waxaan idinkaga tagaayaa laba
walxaad, Qur’aanka Kariimka ah iyo Tusaalaheyga (Sunnada), haddii aad raacdaan
labadooda dariiqa toosaan weligiin kama leexan doontaan.
Qof walba oo maanta i maqlay waa in uu u
gudbiyaa erayadeyda (dardaarankeyga) dadka kale oo dhan oo ayagana ay sii
gudbiyaan. Waxaan Ilaah ka baryaa in kuwa ugu dambeeya oo dardaarankeyga maqla
ay ka sii fahmad bataan dadka maanta si toos ah ii dhageysanaaya. Ilaahayow
markhaati ii noqo in aan u gudbiyey fariintaadii umaddaada.”………Dhamaad.
Walaalkiin aad ku walaalowdeen Islaamka, oo idin leh Ramadan Al-Karim!
WQ. OsmanBilad osmanbilad@hotmail.com
KA
HAORTAGGA KHILAAFKA.... GUJI
Nov 11, 2002
MUSAAFIRKA
SOONKIISA
Casharadii taxanaha Ramadanka.. GUJI
Soo
Dhoweyn Diiran Ramadanka
Maalmuhu
iyo bilooyinkuba waxay soo laablaabtaan-ba waxaa na soo martiyay bishii kheyrka
badneyd ee Ramadaan... Ibraahim
Saalax
TIIRARKA
SOONKU UU KU DHISAN YAHAY
Soonku wuxuu leeyahay laba rukni ama laba
tiir oo uu ku dhisan yahay, haddii midkood la waayana uu dumayo GUJI
Soonka
iyo Taariku Salaadka
Waxaa jira dad badan oo
muslimiinta ka mid ah oo sooma laakiin aan tukan, sidaa awgeed ayaa.. GUJI
| 
