Baayac-mushtariga Soomaalida wuxuu la tartamayaa ascaarta badeecadaha suuqyadii
horey u jiray. Waxaa aad u caawiyey ganacsiga Soomaalida iyagoo ka madax bannaan
suuqyada dalka Kenya oo si toos ah uga keensada badeecadahooda wadammada Asia,
gaar ahaan magaalada Dubai iyo Soomaalida oo aan meel kale ka adeegan.
Horumarka ganacsiga Soomaalida waxaa sahlay alaabtooda oo bakhaarada waaweyn ee
jumlada iibiya ay iyagu leeyihiin, taas oo u fududeysay kharashkii dibadaha
looga keeni lahaa alaabta.
Goobaha ganacsiga Soomaalida ugu waaweyn waxaa ka mid ah; Gaarisa Lodge,
Al-Amiin, Amko, Mandheera iyo kuwa kale oo laga helo noocyo badan oo ka mid ah
dharka, dahabka, cadarka, saacadaha iyo qalabka electronics-ka ah.
Dhibaatooyinka ganacsiga Soomaalida ay la kulmeen sannooyinkii dambe waxaa ka
mid ah dabkii qabsaday dhammaadkii sannadkii 2000 suuqa weyn ee Garisa Lodge.
Sidoo kale, guud ahaan suuqyadoo dhan ayaa mararka qaar kala kulma
dhibaatooyinkan oo kale, taasoo keenta in lacag badan lagu bixiyo ilaalinta
hantida suuqyada.
Sida uu sheegayo Cabdiraxmaan Cumar oo ka mid ah dukaanleyda suuqyada Eastleigh,
ganacsatada Soomaalidu mararka qaar waxay la kulmaan qasaare dhinaca ganacsiga
ah. "Waxaan iibinnaa alaabta jumlada ah, sida bariiska, burka, sokorta, caanaha
iyo alaabta bagaashka ee kala duwan" ayuu yiri Cabdiraxmaan Cumar.
Heerka goobaha ganacsiga Soomaalida maanta aad ayuu uga duwan yahay kii
horraantii 1990-meeyadii ka billowday waddanka Kenya, sababtoo ah waxaa ku soo
kordhay goobo ka duwan kuwii hore, sida Beauty Saloons, Stereo-yada lagu duubo
cajaladaha, adeegga goobaha Internet-ka oo ku soo badanaya xaafadaha Soomaalidu
deggan tahay iyo maqaayadaha laga cunteeyo.
Xasan Xaaji Kiish (Xasan Kiara) oo ah maamulaha rugta Internet-ka ee Kiara ayaa
sheegay in howlaha ay qabtaan ay ugu weyn tahay inay dadka baraan isticmaalka
Internet-ka, sida loo furto ee wax looga raadsado bogagga Internet-ka iyo
adeegsiga boostada degdegga ah.
"Waxaan dadka barnaa computer-ka program-yadiisa, sida Microsoft Office,
Internet Explorer, Microsoft Excel, Microsoft Power Point, Microsoft Access,
Microsoft Outlook, Quick Book Accounting iyo maadooyin kale" ayuu yiri Xasan
Kiara.
Waxaa kaloo uu sheegay inay qabtaan adeeg ay teleefoonnada uga dhex diraan
computer-ka meel kastoo ay dadku doonayaan, ha noqoto Mareykanka ama Yurubta.
Mar aan weydiiyey dhibaatooyinka ay la kulmaan waxa uu xusay inay mararka qaar
dhacdo in askar ay u timaddo dadka Internet-ka isticmaalaya, ayna weydiiyaamn
sharciyada ay ku joogaan dalka Kenya.
Sidoo kale, Rugaha qurxinta haweenka (Beauty Saloons) ayaa ka mid ah
laf-dhabarka ganacsiga Soomaalida. Nadiiro Cali Cusmaan oo maamule ka ah mid ka
mid ah rugahaas oo ku yaalla xaafadda Soomaalida ee Nairobi ayaa sheegtay inay
shaqadan ka soo billowday Soomaaliya sannadkii 1992-kii.
"Shaqada aan qabanno waa cilaan-saarka iyo madax-sameynta" ayay tiri Nadiiro oo
sheegtay in mushkiladda ugu weyn ee ay la kulmaan ay tahay booliska Kenya oo
dadka rukunka u ah qabqabta, kaddibna ay ku qasabto inay lacago badan ku soo
furtaan dadkii.
Nadiiro Cali Cusmaan waxa ay ku guubaabisay dadka Soomaalida ah ee ka ganacsada
Kenya inay sharciyo sameystaan iyaga iyo ganacsigooda. "Markaad sharci
sameysanayso lacagta kaaga baxaysa waxaa ka badan tan markaad sharci la’aan
tahay kaaga baxayso laaluushka" ayay tiri.
Waxaa la dhihi karaa ganacsiga Soomaalida ku nool Nairobi horumar weyn oo muuqda
ayuu ku tallaabsaday, kaasoo mustaqbalka ka dhigi kara Soomaalida dad ka dhex
muuqda mujtamacyada kale ee ku nool waddanka Kenya.
.
