Cadde Muusoow, Ha Gelin
Meherad Kaa Dheer (Magta iyo Axkaamta)
C/Waaxid
C/hi Khaliif
London, UK
cabdulwaxid@hotmail.com
Ilaah baa mahad leh.
Nabadgelyo iyo naxariis nabi Muxamed korkiisa ha ahaato.
Ma ogtahay askari jaahilaan
amar ka qaataaye. Waxay ka mid ahayd murti ay is-dhaafdhaafsanayeen
hal-abuurro Soomaaliyeed. Askari horaa diiday Axkaamta
Islaamka sida dhaxalka ragga iyo dumarka waana la ogaa wixii
ka raacay. Hadda ayaa waxaa soo baxay Janan Cadde Muuse oo
raba inuu maro waddadii janankii ka horreeyey, Maxamed
Siyaad.
Gabyaa Khaliif Sheekh
Maxamuud ayaa dhowr meeris ku yiri:
- Ma marsane
Qur’aankeenu waa lagama maarmaane
- Waxaa lagu
manaafacaadsadaa labada meeloode
- Mugdi baa Ibliis kaaga
rogey diinta moolka ahe
- Mursaliintu waxay
sheegayeen malaha leexleexe
- Muslimiinta waxaa
loogu diray xaqa ha muujeene
- Nin malaasan baan
garan wixii Eebbe maanacaye
- Ummadiba markaas kii
jiray muunad ku lahayde
- Rasuulkeenii waa
Malag-Jibriil macallinkiise
- Xaddiis Muxamed laga
soo warshaan kuu madqaxayaaye.
Gabyaagaasi wuxuu caddeeyey
faa’iidada iyo wanaaga ku jira raacidda diinta Islaamka.
Wuxuu xusay in qof eber ah oo keliya is hortaagikaro diinta
Islaamka; isagoo sheegay in qofkaasi yahay nin Ibleys
raacay.
Abwaan kale oo Soomaaliyeed
baa hees ku cabbiray:
- Dabinkaan dhigaayaan
la haleelay dhaadkee.
Qofkii xaqa diida waxaa ku
dhaca wax uusan ku xisaabtamin. Maaddaama shilalka Gaalkacyo
ka dhacay nagu cusbeyn; ayaa labadii qolo oo dhibtu kala
gaartay ku heshiiyeen arrin diinta Islaamku qabto. Muxuu
Cadde Muuse xukunka Ilaahay racfaanka uga qaatay oo uu u
diiday? Wuxuu diiday mag in lakala qaato! Odaygii dhalay
ninkii booliiska ahaa ee Gaalkacyo lagu dilay ayaa muujiyey
dadaal dheeraad ah isagoo leh: anaa iska leh qisaasta
wiilkeyga, mana rabo inaan cid u dilo. Wuxuu yiri: waan u
dhaafay qisaasta qolada kale ee walaalahay ah. Waxaa intaas
dheer, odaygii wiilka dhalay wuxuu har iyo habeynba taagnaa
maamulka Puntland iyo maxkamadda horteeda isagoo leh: dilka
wiilkeygii yaan la siyaasadeyn. Odeygaas caaqilkaa oo da’
weyn jooga ayaa xitaa raadiyayaasha Gaalkacyo ka hadley
isagoo u sheegaya maamulka iney ka baxaan arrin aysan shuqul
ku lahayn.
Qoladii wax dishay waxay u
mahadceliyeen odaygaas caaqilkaa ee ka cafiyey qisaasta.
Qabiilkii wax dilay waxay soo qabteen labadii kuray oo loo
heystay dilkaas. Waxay odaygaas wiilka laga dilay u sheegeen
inay diyaar u yihiin wax kasta oo odaygu rabo oo Islaamku
qabo. Odaygiina wuxuu kula heshiiyey inuu baajiyo dilka
wiilashaas.
Bal khaladaadkii askari
Cadde sameeyey aan milicsanno:
- Wuxuu soo faarfaaray
oo faraha la galay arrin labo qolo oo ehel ah ka
heshiiyeen.
- Wuxuu xabsiga kala
baxay wiilashii oo uu geystay hoteel uu degenyahay.
Goormaa hoteelladu xabsiyo noqdeen?
- Wiilal kurayo ah buu
saaray maxkamad ciidan!
- Isagoo soo beylihiyey
howshii loo igmaday ee ahayd hogaaminta Puntland; wax
badana ku lumiyey arrin aan keligiis u oolin oo laga
heshiiyey.
- Ballan-ka-bax. Mar uu
odayaasha qolada wax dishay uu ku yiri waxaad qaadan
kartaan racfaan iyagoo warqad ka saxiixday isaga laakiin
howshaas oo lagu jiro ayuu inta wiilashii la baxay
saaray maxkamad kale oo ciidan oo uu midkood dil ku
xukumay.
- Isagoon cabbirikarin
cawaaqib xumada ay keenikarto wuxuu maleegayo. Maxaa
yeelay adigoo hal nin dilkiis ka hadlaya haddaad
dhimasho badan keento waa arrin laga fiicanyahay.
- Isagoon xitaa aqoon
dhaqanka iyo taariikhda dadkuu xukumo; xitaa ma
fahmikaro in ka marsankaro qoladaas wuxuu rabo iyo in
kale.
- Waxaa jira dad, dad
laga laayey oo Cadde ka sugaya inuu usoo qabto kuwii wax
dilay halka uu waqti ku lumiyey arrin la dhammeeyey.
- Isaga iyo
wasiirradiisa oo si toos ah u diiday xukun Ilaahay
jideeyey.
Markay arrintu halkaas
marayso ayaa qoladii la xaaleysay Cadde Muuse waxay ku
dhaheen: annaga Ilaah baa na abuurtay, waxaanna ogolnahay
wuxuu jideeyey. Taasna waxaa noo yeelay oo ku mahadsan
aabbihii dhalay ninkaas booliiska ah ee la dilay. Marka
Caddoow, annagu Ilaah baan raacaynaaye ee adigu ciddaad
abuurtay ku fuli xukunkaad la timid. Fiicnaanlahaydaa hadduu
fahmi lahaa iney arrintaas ka dhabtahay laakiin ciyaar
ciyaar buu u qaatay. Qoladaas waxay is xasuusiyeen meerisyo
ku xigay meerisyadaas kore oo ahaa:
- Ummadiba markaas kii
jiray muunad ku lahayde
- Rasuulkeenii waa
Malag-Jibriil macallinkiise
- Xaddiis Muxamed laga
soo warshaan kuu madqaxayaaye.
- Mulkigiyo naftaadaba
hadduu rag u muraadyeesho
- Anaa kaa mud roon iyo
haddii muruq lagu sheegto
- Maxastaada inaad
daafacdaa ma ahan xaaraane
- Marka hore ha moogaan
abhigu waa mid waajibahe
- Marse haddii murwada
aad qabtiyo micistu yuunaasto
- Haddii aadan mintidin
jahannamaa lagugu muufeyne
Qoladaasi waxay isku
dhaarsadeen in aan xukun baadil ah looga harin wiilashooda
xitaa haddii uusan midna ka soo harin. Waxaa intaas dheer,
shacabka Gaalkacyood iyo xitaa qaar ka mid ilaalada Cadde
Muuse oo garowsaday khaladka jananka. Magaaladii waxay
qoladaas u sheegeen inay ku garabtaagan yihiin ka
dhiidhiyidda dulmigaas. Ilaalada Cadde qaarkood ayaan
dagaalamin, gartayna iney yareeyaan khasaaraha dagaalka.
Shareeco-diidku, aakhiro ka
hor waxay leedahay dulli iyo foolxumo. Cadde Muuse wuxuu
islahaa wiil kurey ah xaq-darro ku dil laakiin wuxuu lumiyey
askari kale oo isaga waardiye u ahaa. Qof kasta wuxuu
garankaraa qofkii diida xukun Ilaahay. Qofku iska daa inuu
diidee xitaa hadduu naftiisa ka dareemo ineysan ku
qanacsaneyn xukun Ilaahay waxay wax u dhimeysaa iimaanka
qofka.
Sharci-diidku kuma eka
Cadde Muuse ee waxaa la wadaagey wasiirro kale sida Xaabsade
oo ah wasiirka arrimaha gudaha ee Puntland iyo Gaagaab oonan
garaneyn waxa soo gashay. Labadaas wasiir waxay
aflagaadeeyeen qolodaas Cadde la xaaleysay iyagoo sheegay
ineysan geyigaas u dhalan, Xamarna laga soo abuubuley.
Markii Gaagaab uu Yurub ku raaxeysanayey, qolyahaasi waxay
qeyb-libaax ka qaadanayeen difaaca geyigaas.
Weligay ma arag qof meeshii
laga soo doortay (constituency) iyo dadkii soo doortay
caayaya. Ileyn Soomaaliya iyo Puntland waxaa wax lagu
qeybsaday qabiil. Gaagaab wuxuu caayey dadkiisii uu mataley
ee uu wasiirnimada ku qaatay.
Tayo-xumada maamulka
Puntland waxaa ku tusinaya, seddexdaas nin oon magacoownay
waxay ka dhammaan la’yihiin arrintaas laga heshiiyey ee
odaygii caaqilka ahaa ee qisaasta lahaa dhammeeyey iyadoo
waafaqsan diinta Islaamka. Sida xaqiiqda ah waxaa maamulka u
yaal dad laka diley oo dadkii weliga u ahaa dadkii la dilay
ay maamulka ka dalbayaan in wixii wax ka dilay loo soo
gacangasho halka ay ku mushquulsanyihiin arrin aan loo
dirsan.
Dadka qaar baa u arka in
Cadde Muuse uu damacsanyahay in qoladaas ooy C/hi isu
dhowyihiin wax kala dhaco isagood mooddo inuu kaga aarsanayo
dadkiisii uu C/hi ku laayey Bari. Arrintaas ayaa shaki ku
abuurtay shacabka Gaalkacyood iyagoo Cadde ku leh haddaad
cid la dagaalayso nooga bax magaalada oo ku dagaal
bannaanka.
Waxaa taas ka sii daran
wuxuu Cadde Muuse toogtay wiil yar ooy isu dhowaayeen oo nin
ku dilay Gaalkacyo, kuwo kalana dhaawacay. Cadde Muuse wuxuu
awoodiwaayey inuu xitaa la sugo dadkii wax laga dilay si ay
mowqifka ugu dambeeya ka qaataan. Ficilkaas darteed ayaa
Cadde Muuse damcay inuu wiilasha kale halkaas mariyo isagoo
leh yaan reerkaad ka dhalatay ku caayin. Waa labo arrin oon
shuqul isku lahayn.
Marka Cadde oo shareecadii
diiday ayaa sharaf-xumo la dheelmaday. Waxay ku fiicantahay
inuu Ilaahay uga toobad keeno sharci-dejintaas cusub ee uu
la yimid.
C/Waaxid
C/hi Khaliif
London, UK
cabdulwaxid@hotmail.com
Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraaga ku
saxiixan
Faafin:
SomaliTalk.com | July 22, 2005
Ugaaski 11aad ee
Beesha Cayr oo La Caleema Saaray
»Caleemasaarka
oo lagu qabtay magaalada Guriceel...
»Xisbiga
S.Y.U.P oo Warsaxaafadeed kasoo saaray Qaahira
Wararka oo dhan ka
akhri halkan.... Guji.. July 21
Dhakhtar Muslim ah oo Dhalo Coca-Cola ah ka Helay Alcohol
"228
Gabdhood oo Lagu Kufsaday Gobolada Jubbooyinka - 1dii Janaayo ilaa 8dii July"
Sidaas waxaa shaaca ka qaaday hay'adda Xuquuqda
aadamiga u dooda ee Faanoole, taas oo intaas ku dartay in sannadkan Jubbooyinka
lagu diley ugu yaraan 64 qof ayadoo...
Guji...
|