Asalaamu calaykuum waa
mawduuc muhiim
SHURUUDAHA ‘LAA ILAAHA
ILA LAAH’
Qirista ‘Laa ilaaha ila laah’ waxaa la socda shuruudowaajib
ku ah qofka Muslimka ah inuu inuu barto oo sida ay yihiin u
dabaqo,
Kuwaas oo culimadu ka soo dhex saareen Quraanka iyo Sunnada
Rasuulka (nnkha) waana kuwan:
Aqoonta : Alle (swt) wuxuu ina amray: "Baro inaan Alle
mooyee ilaah kale jirin" (Muxammad:19). Xadiis uu muslim soo
saaray wuxuu rasuulku (nnkha) yidhi: Qofka dhinta asagoo
aqoon u leh ‘Laa ilaaha ila laah’ janada ayuu galayaa.
Aqoonta ama barashada labada shahaado waxaa weeye
waajibaadka la socda iyo waxa burinaya in cilmi loo yeesho.
Hadii qofku jaahil ka yahayna wuxuu ku dhacayaa shirkiga,
bidcada iyo hawo raaca ay muslimiinta qaarkood diin ka
dhigteen markay xadkii loo jeexay labada shahaado ka gudbeen
oo aynu maqaalo dambe idanka Alle kaga hadli doono.
Yaqiinta: oo shakigu ka soo horjeedo. Alle (swt) isagoo
yaqiinta ku ammaanaya Mu’miniinta wuxuu yidhi: "kuwo kale ma
ahee Mu’minniintu waa kuwa rumeeyey Alle iyo Rasuulkiisa ee
ann shakiyin una hura xoolahooda iyo nafahooda Alle dartiis,
kuwaas ayaa ah kuwa run sheegayaasha ah"(Al-xujraat:15)
Rasuulkuna (nnkha) isagoo labada shahaado ka hadlaya wuxuu
yidhi: "Qof kuma kulmiyo Alle (labada shahaado) oo aan
midkoodna shaki kaga jirin ilaa uu ka geliyo jannada"(Muslim).
Waxa kale oo Rasuulku (nnkha) yidhi: "Sabarku waa imaanka
nuskiis, yaqiintuna waa imaanka kulugiis." Qofka aanay wax
shaki ahi kaga jirin labada shahaado waxaa lagu gartaa
cibaadada oo uu Alle u gaaryeelo, Rasuulkuna (nnkha) si
buuxda u raaco.
Aqbalaada: (Al-Qubuul). Waxaa jira dad laga helo labada
shuruudood ee hore (Cilmi u leh ‘Laa ilaaha ila laah’ oo
yaqiinsan) laakiin aan aqbalayn ama kibir haka noqoto ama
xaasidnimo jar haka tuurto. Waxa qoladan soo gelaya Culimada
Yuhuudda iyo Nasaarada oo aqoonsan inaan Allaha xaq lagu
caabudo mooye aan ilaah kale jirin, Muxamadna Rasuulkiisii
ugu dambeeyey yahay. Alle(swt) wuxuu yidhi: Kuwa aanu siinay
kitaabku waxay u yaqaanaan Nabiga sida ay caruurtooda u
yaqaanaan" (al-Baqara:146) mana ay aqbalin ee waa ku gacan
saydheen oo la dagaalameen. Alle (swt) wuxuu yidhi: Waxay
jecel yihiin in badan oo ahlu Kitaabka ahi (Yuhuuda iyo
Nasaarada) inay rumayntiina kaddib idiin celiyaan gaalnimo,
xasad naftooda ka yimid dartiis, kaddib markuu xaqu u
cadaaday"(al-Baqara:109). Mushrikiintii Mkka iyagoo ogaa in
ilaahay mooyee ann ilaah kale jirin, iyagoo Rasuulka (nnkha)
qirayey ayey haddana inay aqbalaan risaaladda iska
wetnaynayeey,Alle (swt)wuxuu yidhi: Waxayna ahaayeen marka
lagu yidhaahdo Alle mooyee Ilaah kale ma jiro kuwo iska
weyneeya"(As-saafaat:35). Waxaa kale oo Alle (swt)yidhi:
Dhab ahaan kuma beeninayaan laakiin daalimiintu aayadaha
Alle ayey inkiri"(Al-Ancaam:33). Qofkasta oo muslim ah oo ku
xadgudba labada shahaado ama ha baryayo weli ama shaydaan
ama qabri haku dul wareegayo ama xoolo ha u qalo, waxa ku
waajib ah hadii xaq loo sheego inaanu diidin ee qaato.
Ku toosnaanta: Ku toosnaanta ‘Laa ilaaha ila laah’ waa ku
toosnaan in Alle (swt) keligiis la caabudo iyo in laysu
dhiibo. Wuxuu Alle yidhi "Yaa ka diin fiican qofka wejigiisa
u jeediyey Alle isagoo sama fali"(An-Nisaa:125) Aayad kale
waxa Alle (set)ku yidhi: Ruuxii uu jeediyey wejigiisa xagga
Alle isagoo samo fali wuxuu qabsaday guntintii adkayd"
(Luqmaan:22)
Ka run sheegid qalbiga ah:. Qofku isagoo carrabka ka ogol
ayuu qalbiga ka diidanaan karaa, sida munaafaqiinta oo Alle
(swt) isagoo tilmaamaya yidhu: Markay kuu yimaaddaan (Nabiyow)
munaafiqiintu waxay ku odhanayaan waxaanu marag ka nahay
inaad tahay Rasuulkii Alle, Allana waa ogyahay inaad tahay
Rasuulkiisii, Allana wuxuu marag ka yahay inay munaafiqiintu
beenaalayaal yihiin"(Al-Munaafiquun:1). Rasuulkuna wuxuu
yidhi " Qofka yidhaahda ‘Laa ilaaha ila laah’ isagoo
qalbigiisu ka run sheegayo Jannada ayuu gali."
Ikhlaaska: Waxaana ka soo horjeeda shirkigga. Alle (swt)
wuxuuna yidhi: "Alle caabud una badhaxtir diinta (cibaadada).
Diinta (cibaadada) badhaxa la’na waxay u sugnaatay Alle"
(As-sumur:2). Rasuulku wuxuu yidhi dadka ugu mudan
shafaacadaydu waa kuwa qalbi khaalis ah ka yidhaahda "LAA
ILAAHA ILA LAAH" (Bukhaari iyo rag kale)
Jacaylka: waxaa ku waajib ah addoon kasta jacaylka Alle (swt)
Rasuulkiisa iyo jacaylka wax kasta oo hadal ama ficil ah oo
Alle jecel yahay jacaylka dadka wanaagsan ee Alle u
hoggaansama. la jeclaado oo hiil iyo hooba loo huro, inaan
gaalada iyo cid kasta oo islaaka iyo mislimiinta colaadisa
aan loo hiilin, lala saaxiibin, la jeclaan, la aaminin oon
lagu kalsoonaan.
KU kufri : wax kasta oo Alle (swt) sokadiis la caa buda.
Waxaana soo gelaya. sanamada, anbiyada, malaa’igta, awliyada,
xabaalaha, jinka, qabyaalada, maalka, iwm.
waxaan dhamaan idinka codsayaa in aad ka faaidaysataan unaa
gudbisaan dadka mislimiinta dhamaatood,dhibta, dadkeen
maanta haysata wa fahan laiaanta tawxiidka,waxaan ahay arday
aad u aqoontiisu u gaabantahay,wixii sax ah faminlaah ,
wixii khalad ilaahay iyo rasuulkiisu bari ayey ka yihiin,
waa shaydaan iyo naftayda,waxaan dabidhaaf,
waydiisanayaa ilaahay,waxaa idinka codsan in aad la socotaan
qaybaha kale,ee soo socda,hadaba siday iigu suurto
gasho,Inshaa alaah,
xaamud cali cilmi
hamud13@hotmail.com
asalaamu calaykum waraxmatulaahi wa barakaat.
Qoraaladii hore
ee Xaamud
Faafin: SomaliTalk.com |
July 29, 2005
WAA QABIILKEE
YAASIIN XASAN CUMAR
Ninka ay
warbaahinta UK ku sheegeen in jinsiyadiisu tahay Soomaali oo lagu tuhmayo
qaraxyadii London
"qabiilkee buu Soomaali ka yahay"... Guji..
Wararka Qaraxyada London ka Akhri halkan...
|