Daabaco Boggan | Print

»»Waa Kuma Terry, Muxuuse Puntland u Joogaa?
»»Jawaab: Waa Kuma Terry? Muxuuse Puntland u joogaa? | M.S.Max'ud
»»HAY'DDA UNICEF OO MARLKALE DIB HOWLAHEEDII UGA BILOWDAY BOOSAASO.

---

Jawaabo ay Akhristayaashu Ka Bixiyeen Qoraalkii "Waa Kuma Terry"

---

Jawaab: Waa Kuma Terry

• Dr. Graham Forward ayaa Hogaaminayey Dhakhaatiirtiii Timid Boosaaso Feb 2005, ee Terry ma ahayn ninka keenay dhakhaatiirta...

Salama Caleykum,

 

Salaan ka dib waxaan doonayay inaan idiin soo diro qoraal ku saabsan arinta ninka la yiraahdo Terry oo ayaamahanba jahwareer ka jiray. Runtii aad ayaad ugu mahadsantihiin inaad u soo gudbisaan arintan dadka Soomaaliyeed gaar ahaan shacabka degan gobolada Puntland si loo ogaado xaqiiqada runta ah oo aan la qarin wixii xun iyo wixii wanaagsanba oo saameyn ku lahaan kara shacabkeena.

 

Sida uu Maxamed Saciid ninka la yiraahdo idinku soo qorayba warqadiisii jawaabta aheyd waa qeyb ka mid ah runta. Maxamed Saciid ma wada dhameystirin sheekada intii kale ee ka harsaneyd. Midi waa run in uu Terry ku yimid gobolada Puntland isagoo sheeganaya magaca urur NGO ah (urur samafal) si uu u caawiyo dadkii waxyeelada ka soo gaartay Tsunami - hadalkaas gadaal ayaan u eegi doonaa.  Sida uu Maxamed Saciid sheegayba waxaa cad sababaha U.N iyo Puntland isu dirireen inuu ka danbeeyay Terry ka dib markii uu Terry yiri "mucaawinada U.N waxaa lagu iibiyaa suuqyada Boosaaso" oo xitaa sawiro laga soo qaaday la keenay casuumadii cashada ee Gen. Cade uu sameeyay.  Waxaa jiro siyaabo badan oo ay dowlada Puntland kagala hadli karto U.N wixii dhib ah ee jiro ee laga sheeganayo shaqaalaheeda, ee ma ahan in koox dana gaar ah wadata ay isku dirto dowlada Puntland iyo madaxda U.N.

 

Maxay tahay sababta keentay Terry inuu sii raaco Madaxweenaha Puntland oo ka qeybgalayey xafladii Nairobi ee loo suubiyay dowlada Federaalka?  Sida wararka nagu soo gaarayaan waxa ay tahay in Terry iyo kooxdiisii ay ka dhaadhiciyeen Madaxweenaha Puntland in Terry keeni karo gobolada Puntland company ka qodo shiidaalka goboladaas. Sidaad ogtihiinba shidaal laqodayo waxaa ku baxo dhowr Bilyan oo doolar oo ma ahan wax fudud oo cid waliba iska sameyn karta.  

 

Dr.Faroole

Gen.Cade

Col.C/lahi

Prof.Gedi

Sida wararku sheegayaan waxaa la isku dayay in Madaxweenaha iyo Ra'iisul wasaaraha Soomaaliya laga saxiixo contract la siinayo kooxda Terry wato. Taasina ma aysan suura gelin waxaana halkaasi ku kala xanaaqay Gen. Cade Muuse iyo Madaxweene Cabdulaahi Yusuf. Sida la sheegayo waxaa halkaasi fadhiyay Wasiirka Qorshayn ee Puntland oo xitaa aflagaadeeyay Ra'iisul Wasaaraha Soomaaliya markay arintu noqon weysay sida uu rabay.

 

Sida dad lagu kalsoon yahay sheegayaan kooxdan aan kor ku sheegay waa koox u horkacayo Wasiirka Qorshaynta ee Puntland Mudane Cabdiraxmaan Maxamed Maxamuud "Faroole".  Maxamed Saciid Maxamuud oo ah ninka qoraalka soo qoray oo deganaan jireyAustralia waxa uu qoraalkiisa ku cadeeyeyna in Terry ka yimid Western Australia (Perth). Warar aad loogu kalsoon yahay ayaa sheegaya in Terry loo adeegsadey arimaha ah Xumaan ka dhex abuurida Madaxweynaha dowlada Puntland iyo U.N ayadoo la adeegsanayo Terry. Hadana mar labaad xumaan ka dhex abuurida Madaxweenaha Soomaaliya iyo Madaxweenaha Dowlada Puntland ayadoo la adeegsanayo Terry.

Haddaan gadaal u eegno hadalkii Maxamed Saciid Maxamuud, waxa uu qoray sidan "Terry wuxuu soo raacay dakhaatiirtii reer Australian-ka ahaa ee Bosasso Hospital timid February 2005 ka dib markuu barnaamijkooda ka daawaday idaacada (TV-ga) ABC ee Australia. Terry wuxuu safarkiisii ugu horeeyey Puntland (February) waday deeq ururkiisa (KIN) ugu soo deeqday Tsunami-da." - bal hadaba arintan hoose eega.

Qoraalkii Mohamed Said Mohamud: Waa Kuma Terry? Muxuuse Puntland u joogaa?

Waxaa Internetka lagu soo qoray bishii January 2005 in dhakhaatiir ka kooban afar qof ay woqooyi bari Soomaaliya u safri doonaan bisha Febraury (waxaad interka ka baartaa "Medical team ready to assist Somalia"). Dhakhaatiirtii Boosaaso wey yimaadeen. Afarta dhakhtar magacyadoodu waxay kala yihiin: Graham Forward (orthopaedic surgeon), Wayne Pennington iyo Mark Salib (A & E physician & anaesthetist) and Debbie Wilson (Nurse) (Waxaad eegtaan www.wocuk.org). Sida ku cad websiteka www.wocuk.org dhakhaatiirtaas waftigooda si rasmi ah ugama mid aha magac layiraahdo Terry, wuu soo  raaci karaa asagoo kasocda NGO, laakiin waxaa been cad ah in uu Terry ahaa kan keenay dhakhaatiirtaas, su'aashaas hada waxay tahay goorma ayuu ganacsade dhulka maal gashanaya noqday ninkani oo maalgelinaya arimaha uu taxay Maxamed Saciid Maxamuud, haddii ay jiraanse maxay dawladu u cadayn weydey wixii faa'iido shacabka u ah.

Sida ay ku qoran websiteka www.wocuk.org, Kooxda dhakhaatiirta ah waxaa hogaaminayey Dr. Graham Forward kaas oo sawiradii uu website kale www.sjog.org.au ka qaaday ay ka muuqdaan hoos (Qofkii raba wuxuu Dr. Graham Forward kala xiriiri karaa emailkan: gforward@iinet.net.au emailkaas oo ku qoran website www.wocuk.org).

Dr. Graham Forward  oo jooga cisbitaalka Boosaso Feb 2005. Sawirka: www.sjog.org.au

Maxwell Gaylard ".... (Terry) Wuxuuna xoogsaday ka dib markii Madaxwaynuhu ku casumay casho sharaf loo sameeyey wafti balaaran oo UN Somalia ka socday oo uu ku jiray Maxwell Gaylard (ninka haysta UNta Somalia) 5tii April 2005. Terry cashadii buu habeenkii ka hadlay isagoo dhaleeceenaya waxtar-yarida iyo musuqmaasuqa ku dhexjira UN hay'adaheeda Somalia ka shaqeeya. Wuxuu Terry ka waramay in gaajo danyarta reer Puntland wada haysato raashinkii UNtu keentayna (hay'ada WFP) ay bakhaaro iib-uga buuxaan magaalada Bosasso.... - oo ay qaarkood leeyihiin shaqaalaha UNta u shaqeeya." Qore:  Mohamed Said Mohamud, Acting Country Director, KIDS IN NEED, Garoowe Waraysi dheer oo uu Telefishanka ETN Boosaaso la yeeshay madaxweynaha DGPL, Jeneral Cadde Muuse, ayuu wuxuu shaaca kaga qaaday in hay'adaha ajnabiga ah ay rabaan uun in ay dalka maamulaan, waxcana uu intaas ku daray hay'adahaasi aysan dadka wax u qaban. Daawo....

Arinta kale oo dadka ka yaabisay waxay tahay kaddib markii uu Maxamed Saciid Maxamuud yiri "Terry xiriirka ka dhaxeeya isaga iyo dawlada Puntland wuxuu ka dhashay arintaas. Wuxuuna xoogsaday ka dib markii Madaxwaynuhu ku casumay casho sharaf loo sameeyey wafti balaaran oo UN Somalia ka socday oo uu ku jiray Maxwell Gaylard (ninka haysta UNta Somalia) 5tii April 2005. Terry cashadii buu habeenkii ka hadlay isagoo dhaleeceenaya waxtar-yarida iyo musuqmaasuqa ku dhexjira UN hay'adaheeda Somalia ka shaqeeya....". Taas waxaa jawaab u ah erayadii hore.

ascww

Waxaan marka hore idinku amaanayaa inaad tihiin shaqsiyaadkii ugu horeeyey ee soomaali ah ee isku shuqliya khabaar helida ajnebiga wadankeena u yimaada inay ka fuliyaan arimo khatar ku ah diinteena, dadkeena iyo dalkeena. waxaana idinku baraarujinayaa inaad ilgaar ah ku eegtaan arimaha noocan oo kale ah.

Hadaan mowduuca usoo laabto ninkaan anigu aqoon uma lihi waxaanse rabaa inaan fikirkayga ka dhiibto anoo adeegsanaya aqoonta aan u leeyahay arimahan. ninkani ururka uu magaciisa wato waxaa xaruntiisu ku taal magaalada Chicago ee wadanka Maraykanka cinwaanka ururkuna waa: www.kidsinneed.org. Waxaad aragtaan in Mohamed Said Mohamud oo sheegtay "Acting Country Director - Kids in need" garoowe,  uu yiri "Terry waa Gudoomiyaha (Chairman of Executive Officers (CEO)) urur caalami ah oo Western Australia (Perth), Australia ka rejis-gareesan."  Laakiin haba yaraatee ma uu qorin cinwaanka hay'addaas ee Australia iyo lambarka diiwaankeeda.

Ururkan (www.kidsinneed.org) ma aha mid ay diiwaanadiisa ku qoran yihiin inay ka hawlgalaan Puntland, hadaba waxaa caado noqotay in laga soo bilaabo 1980kii inay Soomaaliya ka hawl geli jireen hay'ado ku magacaaban bani'aadanimo laakiin ahaa kuwo hoos taga sirdoonka qarbiga waxaana ka mid ahaa hay'adii tooska u hubaysay kacdoonkii usc ee Muqdisho ka bilowday 1990-naadkii.... (Isla hay'addaas mudo qiyaastii laga joogo bil iyo bar ilaa laba bilood ka hor ayay tageen puntland waxaana hogaaminayey qof dumar ah sababta ay u tageena waxay ahayd inay xafiisyo Bosaso ka furtaan Puntland mase la socdo meesha arimohoodu ku dameeyeen)...

Sida aad la socotaan waayadan dame waxaa aad ugu adkaaday sirdoonka qarbiga inay si toos u tagaan wadamada Islaamka siiba meelaha dhaqanka Islaamka laga dareemayo Soomaaliyana ay ka mid tahay, marka masiibooyin dhacaana fursada ugu horaysa ee reer galbeedku ka faa'iideysteen waa siday informer meeshaas u geyn lahaayeen.

Ninkaan hadda Puntland ku meeraysanaya shaki igagama jiro inuu ka socdo hay'adaha sirdoonka, hadaad u fiirsataan ookiyaalaha uu sito waa nooca ay qaataan dadka shiishyahanka ah laguna rakibo qalabkaan: spy wireless ccd color camera, 3,4 ghz. Qalabkan habeen iyo maalinba isku si ayaa loo isticmaali karaa, wuxuuna khabaarta u gudbin karaa dayaxgacmeedyada meeraysanaya hawada sare sida nooca loo yaqaan titan 4b ee fadhiya hawada dhexe.

Waxaana aaminsanahay inay ninkaan hawlgalkiisa ay qaybweyn kasoo qaateen hay'adda sirdoonka dalka uu ka yimid. Sida la sheegay ninkani maleh qaab ganacsade waxaana cadayn idiinku filan mudada yar ee uu Puntland joogey iyo inuu marna sheegtay inuu ka socdo hay'ad bani aadanimo marna uu yahay ganacsade. dadka da'diisa oo kale ah uma ogola wadamada reer galbeedku inuu maalgelin ku sameeyo wadan aan wadankiisa ahayn arimo sireed waa u sameeyaan. ninkaan qaabkiisu veteran soldier, sida caadada ah dadka kasocda hay'adaha kaalmada waa laga yaabaa inay qaataan koofiyad calaamadoodu ku qoran markay wadan imaanayaan, laakiin markay ka baxayaan ma qaataan, hadaba ninkaan funaanada uu sito waa mid uu ku jeedinayo attentionka dadka waxaase u qarsoon hawlo rabigeen ogyahay.

Waxaan idin xasuusinayaa in sanadkii 2002dii uu nin ingiriis ahi uu ku tegey wadanka Lubnaan inuu UN u shaqeeyo ka bacdina uu dhexgalay dhalinyaradii reer Lubnaan wuxuuna ku guuleystey inuu soo ogaado halka ay ku sugan yihiin rag badan oo maanta ku xirxiran wadamada reer galbeedka.

Weriyayaal isugu Jira Ajnabi iyo kuwo ka yimid Muqdisho oo Booqday Boosaaso iyo Shimbiraale. Kuma arag wax urur argagixiso oo xarun ku leh Shimbiraale.. Xataa kuma arag raad shimbireed.. Akhri warbixintii Ingiriisi / Sept 2002

Sida aad losotaan waqtigii dagaalka sokeeye ka socdey Puntland dhowr jeer ayuu C/lahi Yuusuf ku sheegay inay joogaan ururka alqaaciida, waana meel reer galbeedka u calaamadsan, dhowr sheekhna waa lagu diley Bosaso dilkaas oo la sheegay inay ka dameeyeen hay'adda PIS oo ah sirdoonka Puntland ayna maalgeliyaan hay'adaha sirdoonka qarbiga.

Waxaan ka codsanayaa dhalinyarada reer Puntland inay ka feejignaadan dadka ajnebiga ah ee usoo suxulo duubtay baabi'inta diintiina, dadkiina iyo dalkiina isla markaana ay la shaqeeyaan booliska deegaanka lana socodsiiyaan khabaaraha ajnebiga. waxaan kaloo ka codsanayaa culimada reer Puntland inay aad u feejignaadaan wixii ay ka shakiyaana ay report ka qoraan lana socodsiiyaan saldhiga booliska ee ugu dhow.

1997 / 1998 - Jariidad kasoo baxda dalka Talyaaniga oo lagu magcaabo Famiglia Cristiana ayaa daabacday qoraalo xiriir ah oo si waadax ah u faahfaahinaya eedaymo la xiriira sunta lagu duugay Soomaaliya oo ay jariidadu magcawday labada shirkadood ee kala ah Achair Partners (Swiss),  Progresso (Italian). Baaritaankaas jariidada waxaa ka dambeeyey in European Green Party ay warbaahinta u soo bandhigeen isla mar ahaantaasna ay baarlamaanka Yurub u gudbiyeen nuqullo kamid ah heshiis ay kala saxiixdeen labadaas shirkadood iyo nin matalayey "madaxweynihii markaas" Cali Mahdi Maxamed, heshiiskaas oo ahaa in Soomaaliya lagu duugo sun [toxic waste] miisaankeedu dhan yahay 10 million tonnes, taas oo looga beedeshey $80 million oo doolar. Ilaa xilligaas wixii ka dambeeyey Cali Mahdi waxa uu diidanaa in uu arintaas ka hadlo, in kasta oo baarlamaanka Talyaanigu baaritaan dambe oo uu sameeyey uu ku cadeeyey in heshiiskaasi dhacay. Heshiiskaasi wuxuu dhacay December 1991, waxaana Cali Mahdi Maxamed "maamulkisii" u saxiixay "Wasiirkiisii Caafimaadka" Nur Elmy Osman. Waxaana qorshuhu ahaa in sannadkiiba Soomaaliya lagu duugo sun miisan keedu dhan yahay 500,000 tons. Guji... "Heshiis Saddex Geesoole ah oo Lagu Gatay Xaafuun Muddo 99 sanadood ah" HAFZA oo ah shirkada sheegtay in ay ijaaratay Xaafuun muddo 99 sanadood ah ayaa shaaca ka qaaday waraaqo ay ku saxiixanyihiin Madaxweynaha DFKMG, madaxweynihii hore ee DGPL iyo wasiirkii Hawlaha Guud ee PL.. Guji..

Ogaadana jaajuus keliya haka fekerina ee xataa xusuusta sidii sunta loogu duugey dalka in ay shirkado magac qarbi wata ay heshiis la galeen dad sheegta Soomaali laakiin aad dalkooda wax dan ah ka lahayn si ay sun ugu aasaan wadanka Soomaaliya, taasna yaan loo dayma la'aan.

Qore: X.H.

---

Asalaamu Alaykum,

 

Waxaan akhriyey qoraalkii cinwaankiisu ahaa  Waa Kuma Terry, Muxuuse Puntland u Joogaa?

Marka hore waxaan idinkaga mahadcelinayaa howsha wanaagsan aad qabateen, sida aan aamin sanahay waa howl muhiim ah oo u baahan in la helo dad u istaaga mushtamaca reer Puntland.

 

Haddii ninkani uu dan uu isugu uu leeyahay u joogo Puntland ama uu jiro dad reer Puntland oo dano ayaga ugaar ah u ah uu ninkani u joogo wadanka waa arin muhiim ah oo u baahan in la ogaado, looga digo mushtamaca.

 

Waxaa nasiib xumo ah in maamulka uu dhaqmayo sidii maqaayad oo kale, taasoo aaysan mudnayn in meeshu ay noqota meel ay dadku iska soo dhexgalaan ayadoo qofkasta uu ku andacoonayo inuu katirsan yahay urur wax caawiya ama uu yahay nin wax maalgashan kara.

Qore: H.S.

---

Haa aniga ayaa Terry la kulmay::

Haa aniga ayaa Terry la kulmay oo u kuur galay arinta dhambta ah ee uu meesha u joogo waxbaana idinkaga sheegi karaa hadii alle idmo.

Qore: F. C.

---

Mahad Celin::

asalaamu caleykum
Waxan hal kaan ooga mahad celinayaa SomaliTalk sida ay oogu dadaalaan diinta islamka iyo soo ban dhigideeda wax ala wixii khayr ah oo ay qabteen dadka diinta jecel ama ka shaqeeya, waxan idin kula talinayaa in iina ka caajisin diinta islamka soo ban dhigeeda ayada aya ina an facaysa aakhiro iyo aduunba. 

Qore: A. C.

---

Bogaadin iyo dhiirri galin::

 as.wr: War aan idiinkaga hayo haatan ninkaas xaaladdiisu shakiga xoogga badan abuuri karto balse waxaan idinku bogaadinyaa tahniyadna hawada idiinkugu soo dirayaa iyo salaan sida aad isaga xilsaaraysaan , ilaalinta qaranimada ummadda idinka oo bulshada u bandhigaya si hufan khataraha jira waana inaad u yeelataan sabir dadka in badani ma oggola in xaqiiqda la sheego, taariikhda ayaana dadka kala saaraysa tii ilaahna way dhimmantahay , ilaahay ha idin barakeeye.

Fulinta Dhaqantoosinta iyo La dagaallanka HIV/AIDS-ka: Ka digtoonaansho qorshaha shisheeye oo ah mindi laba-afle ah Waxaa diyaariyey: Prof. Yusuf Hersi Ahmed  Guji...

Qore: M.O.

Afeef: Dhammaan aragtiyada ku qoran boggan waa aragtida dadweynaha kana tarjumi maayaan aragtida SomaliTalk

Afeef: Qaar kamid ah qorayaasha maqaaladan waxay codsadeen in aan la qorin magacooda oo buuxa arimoxagga  nabadgelyadooda la xiriirta