madaxa xafiiska qaxootiga ee U.N mr Ruud Lubbers ayaa cadeeyay in tiro ku dhow 2 milyan oo reer afganistan ahi ay ku laabteen dhulkoodiii lixdii bilood ee ugu danbaysay.waxaa uu yiri kumannaan kun qaxooti ahaa ayaa ku laabtay bariga timoor(EAST TIMOR),Sierra Leone,iyo Eritrea.

laakiin waxaa uu ka digay in hadii aan gacanqabad xagga jeebka ah oo ay dib ugu degaan loo sii gaysanin in aanay noqoshadaasi waxba ka badalaynin noloshooda iyadoo ay xaqiiqtahay in ay aad isu dhibsanayaanba dadka ay ku dul noqdaan lana kulmayaan mid ka culusba tii markii hore soo bara kicisay.waxaa uu sheegay in xafiiskiisu ay la soo daristay hoos u dhac wayn oo gaaraya $ 48 million.

mr Ruud Lubbers oo lahadlayay golaha guud ee qaramada midoobay u qaabilsan qaxootiga kulan uu leeyahay iyo dalalka deeqda bixiya ayaa intaas ku daray in iyadoo ay noqoshada kooxaha qaarkood usuura galisay iyadoo dalalkooda ay ka yaraadeen carqaladaha siyaasadeed iyo isku dhacyadii horay usoo qaxiyay balse buu yiri ay meela kale ka aloosmayaan dhib bara kiciya kooxa kale sida Afrika iyo Bariga dhexe.waxaa uu farta ku fiiqay xeryaha qaxootiga reer Suudaan ee dalka Uganda(yugaandha)ee sida joogtada ah loogu weeraraayo xeryahooda,iyo ka hor istaag ba,an ee lagu hayo inay noqdaan ama si gaara wax u qabsadaan qaxootiga kongoleska (congolese)ee jooga Rwanda iyadoo qaar badan oo ka mida laguba qasbo inay ku biiraan kooxaha hubaysan ee mucaaradada.

kulanka xafiiskan qaramada midoobay u qaabilsan qaxootiga ayaa waxaa markiisii ugu horeeyay ka hadlay xoghayaha guud ee ururka jaamacadda carabta Mr.Caamir Muuse,

waxaa uu kulankaasi kaga digay in ayaan darro wayni kasoo indhacaddahay dalka ciraaq oo looga baqaayo buuyiri in dagaal ka oogmo,farta ayaan wadnaha ku hayaabuuyiri in qaxootibadani harqiyo dhamaan bariga dhexe iyo dunida kaleba hadii ay rumawdo dab ka holca ciraaq taasoo ayaan darro weyn dhalaysa.isagoo hadalkiisa siiwata Mr.Caamir Muuse waxaa uu ku tilmaamay degaal ka qarxa dalka ciraaq inay ayaan daro usoohoyatay noqonayso guud ahaan geyiga bariga dhexe oo ay haatanba Jab iyo Naasabeel laderistahay ka dhalatay xasarada maalinlaha ah ee u dhaxaysa shacabka reer falastiin iyo cutubyada israaiil,iyo xalin la,aanta qaxootiga reer falastiin ee laysku mari la,yahay sidii loogu suurta galin lahaa ku soonoqoshada baradoodii..

dhinaca kale mar aan maanta 02.10.2002 khadka telefoonka kula xiriiray xafiiska nabadsugidda iyo qaxootiga magaalada JIG-JIGA ayaa ii xaqiijiyay in qaxooti gaaraya 4000 ee soomaali ah ay iskood u dalbadeen laguna celiyay dalka soomaaliya todobaadkan.

waxaa uu maamulka xafiisku sheegay in 4,424 ee qaxooti soomaaliyeed oo ku noolaa xerada Kaam Abokor lagu celiyay dhowrkii cisho ee u danbeeyay woqooyiga dalka soomaaliya.waxaa lafilayaa in 29,650 oo kamida 35 000 qaxootiga soomaalida ah ee ku nool dalka ethipia lagu celiyo meelihii ay horay uga soobara keceen ka hor dhamaadka sanadkan 2002. waxaa haatan in laceliyo sugaaya iyaguna 41.758 kale oo ku jira xeryo ku kalayaalla magaalooyinka Harta Sheekha,Qabri-Bayax,Caysha,iyo Kaam-Abokor oo dhamaan ku yaalla Gobolka haatan loo yaqaan Kililka Shanaad ee Bariga Ethiopia.

wax fara qabsi muuqda oo lasiisiinaayo nalooma carabaabin naloomase dayrinin.