::: SomaliTalk.com :::

»Doorashada Canada, Soomaalidu ma ka qaybqaadan doontaa?

Daabaco Boggan | Print

C/Laahi Yuusuf iyo Shariif Xasan oo Kala Saxiixday Heshiis
Heshiisku waxa uu dhigayaa in la soo afjaro khilaafkii u dhexeeyey... Guji...

Qaxootiga Soomaaliyeed ee ku tabaalaysan dalka Yemen.. Guji

SHIRWEYNIHII OSLO OO AY SOOMAALIDA NORWEY SI WEYN UGU DIIRSADEEN... Guji...

Xaflad Boosaaso Loogu Sameeyey Heshiis Dhexmaray DFKMG iyo DGPL.... Guji..

SomaliTalk.com oo Kismaayo Waraysi kula Yeelatay Col. Cabdi Cigaal Jaamac...
"..aniga horta ma ahi kaabe qabiil ee waxaan ahay nin corneyl ah aritna aad sheegeyso hada ee aad leedahay odayaasha beesha Akhri...

MAQAALLO HORE:::
HOOYOOYINKU CARRUURTA LABO SANO HA NUUJIYEEN!!!
ayadoo waligeedba dhakhaatiirta iyo xarumaha caafimaadku u doodaayeen in Naas nuujintu faa'ido u leedahay caafimaadka carruurta iyo hooyadaba ayey Baaritaankaan danbi ku soo kordhisay Guji..

Koobiyaynta Dadka (humancloning)
Arrintani waa mid marka ugu horraysa ee dhagahaagu maqlaan laga yaabo in caqligu diido, balse waxaan shaki ku jirin markii aad si dhab ah u fahanto inaad ogaanayso in... Guji...

Ali Maow Maalin Qofkii ugu dambeyey ee uu Furuq lagaga daweeyo Soomaaliya... Akhri halkan

Qaabka Loo Qoro Wararka, Faalooyinka iyo Ra'yiga/ Maqaalada .. Guji

Ciid Mubaarak. Waxaan Ilaah ka beryeynaa inuu sanadkan kiisa kale nagu gaarsiiyo kheyr iyo barwaaqo.

Madaxweynayaasha aan madaxweynayaasha noqon waxaa ka mid ahaa: Cali Mahdi, Ceydiid iyo C/Qaasim. Cidda ugu badan ee carqaladeysay waa isla ciddooda. Cabdullaahi Caddoow waxa la haray waa isla iyaga. Waxaa intaas dheer, qofkii la socda doorashii guddoomiya baarlamaanka waxaa usoo baxaysa in ciddii ugu badneyd ee Shariifka dooratay oo ka soo horjeesatay Shiikh Aadan-madoobe ay ahaayeen hogaamiyayaasha Xamar. Dabcan iyagey ahaayeen ciddii hormuudka u ahayd doorashadii madaxweyne C/hi.

Labo jeer oo ra’iisulwasaare Geeddi Xamar tagay waa la ogaa inuu labadii marba dirqi ku badbaaday halka Shariif Xasan dhowr jeer lagu soo dhoweeyey Xamar. Maxaa hogaamiyayaasha Xamar ku diray ninka ay isku heybta yihiin? Adduunweynuhu arrintaas wey fahmeen ah: inaan qolyaha Xamar joogaa wax heshiis ah gaarikarin. Waxaa arrintaas si cad uga hadlay madaxweynaha Soomaaliya markuu toddobaadyo ka hor booqasho ku tagay Puntland isagoo leh: nimankaas Xamar jooga ma heshiinkaraan ee halaga tashado. Adduunweynuhu wuxuu u qaatay marba haddaysan dhexdooda ka heshiinkarin ineysan sidoo kale la heshiinkarin qabiillooyinka kale. Waa arrintaas waxa keentay in madaxweynaha iyo afhayeenka baarlamaankuba ka qarsadaan labadooda kooxood iney u sheegaan iney kulan ku leeyihiin Cadan, Yemen.

Dad badan baa igu yiraahda maxaan qabiillada iyo qabyaaladda wax uga qoraa? Waxaan ku dhahaa: ka hadlidda qaranku ma ceebbaa? Maaddaama wax lagu qeybsaday qaab qabiil; marka qabiil laga hadlayo, nin qolo kale u dhashay marna afhayeen uma noqonkaro qabiil kale. Ka warran iyadoo nabad laga hadlayo haddii hogaamiyayaasha Xamar iyo agagaarkeeda ka taliya aan lala tashan? Haddii hal dhinac keliya oo hogaamiyayaasha Koonfureed laga qarsanlahaa waxaa la is dhihilahaa waxbaa laga qabankaraa laakiin waxaa sidoo kale la hilmaamay ra’iisulwasaarihii. Wasiirrada hubeysan iyo kuwa aan hubeysneynba waxay hoosyimaadaan ra’iisulwasaaraha ee madaxweynuhu shuqul kuma leh. Waxay ahayd in madaxweynuhu uu Shariifka iyo Geeddi gacanta isagu saaro Cadan. Waxaa dhici karta in xigmad ku jirto ileyn haddii hogaamiyayaasha Xamar arkaan qof ay isku cid yihiin oo wax saxiixaya waxay u dhowdahay iney halkaas qeylo iyo diidmo ka soo bilaabaan marka si aan taasi u dhicin waxaa heshiiska u saxiixay madaxweynihii ay doorteen!

Dadka Soomaaliyeed waxaa maskaxdooda ka sii yeeraya wax la isu yeeriyo. Waxaa Kacaankii ku caanbaxay in inta hadal hal-ku-dhig ah sameeyo in dadkoo dhami iska qaato iyadoon la isweydiin. Arrintaasi waxay i xasuusineysaa sheeko aan ka akhiryey buug maad ah oo lagu magacaabo: “Man Walks into a Bar” ooy qoreen labadan qoraa: Stephen Arnott iyo Mike Haskins. Waxay sheegeen in mar haweeney macallimad ah ay ardey yar weydiisay inuu sameeyo weedh (sentence) ka bilaabata “I”. Wiilkii wuxuu ku bilaabay: “ I is” markuu intaas yiri baa macallimadii ka jartay hadalkii oo tiri: mar kasta waa inaad “I” raacisaa “am”. Wiilkii yaraa waxba isma lurinne wuxuu yiri: “ I am the ninth letter of the English alphabet!” Wiilku markii hore buu saxsanaa oo waxay ahayd: “ I is the ninth letter of the English alphabet” oo ah “I” waa xarafka sagaalaad ee xarfaha alifbeetada Ingiriiska. Marka waxaa maskaxda macallimadda ka maqnaa waxa wiilku maaganyahay iyadoo garaadkeeda ku koobtay in laga wado aniga “I”. Waxaa qof kasta u fiican inuusan hal meel ah wax ka arag sidoo kalana wax sugo. Markan qoraalada ku bilaabey boggagga internetka ee Soomaaliyeed, dad badan baa fahmiwaayey ujeeddooyinka qoraalkeyga, iyagoo u arkay in si shakhsi ahaana aan cid gooniya ula dagaalsanahay. Runtii, wey jirtaa inaan SRRC-da iyo wixii Xabashida taageersan aan usii necbahay hogaamiyayaasha laakiin marna ma aamminsani in qaran iyo dowlad qaabkaas lagu dhiso. Maqaalo dhowr ah ayaan kaga hadlay: qaran-dhis iyo dowlad-dhis. Marka haddii sidaan wax u odorosay si ka duwan wax u dhicilahaayeen oo maanta nimankii Mbagathi lagu doortay ay qaran iyo dowlad shaqeyneysa na gaarsiinlahaayeen; waxaan shakilahayn inaan dadka hortooda ka bixin lahaa raalligelin iyo inaan khaldanaa.

Maqaalkii: “ma Anaa Waalan mise Cadan baa laga Heesayaa” waxaan ku sii darayaa in la fahmo fekerka ummadda Soomaaliyeed. Waxaan joognaa waqtigii jaahiliga. Dadka muslimiinta ahi hadday xitaa waxyar ka baranlahaayeen taariikhdii nabiga (SCW) iyo siduu wax ula tacaaley waxaan ka faa’iidilahayn tusaalooyin ku habboon marxaladda aan markaas joogno. Tusaale ahaan, markii nabiga (SCW) iyo saxaabadiisii (RC) ay Makka furteen baa sanadkii ku xigay waxaa nabigu (SCW) diray wafdi muslimiin ah oo soo Xajiya, dadkana sii bara culuum badan oo ku saabsan Xajka iyo Islaamka guud ahaan. Waxaa nabigu (SCW) madax uga dhigay Abuu Bakar Assidiiq (RC). Markuu Abuu Bakar ambabaxay baa saxaabadii (RC) nabiga (SCW) ku dhaheen: nabi Alloow (SCW) waxaa Carabta u caado ah in haddii nin mas’uul ahi uu rabo inuu qolooyin kale la soo hadlo waa inuu diraa qof ay isku jufo yihiin. Isla markiiba nabigu (SCW) wuu qaatay curfigaas maaddaama ay Carabtu Islaamka ku cusbaayeen wuxuuna Abuu Bakar (RC) ka dabodiray Cali Binu Abii Daalib (RC). Inkastoo Abuu Bakar (RC) uu amiir ahaa laakiin Cali Binu Abii Daalib (RC) baa warqaddii/farriintii nabiga (SCW) dadka ku dul akhriyey. Ilaah baan ku dhaartee, innaga Soomaalida ah baa uga habboon Carabtaas inaan waxyaalahaas oo kale iska ilaalinno. Inkastoo Soomaalidii hore sida Carabtii horaba ay ballanta iyo heshiiska tixgelinjireen laakiin dadkeenna hadda jooga ma nihin dad qowl iyo ballan leh. Marka waxaan shakilahayn in Geeddi ku fiicnaa inuu Cadan joogo oo isaga iyo Shariifka gacmaha la isku saaro isagoo madaxweynuhu kortaaganyahay. Ma jiro qabiil ogol in guusha iyo dib-u-heshiinta ay ka timaaddo dhinac ay ka maqanyihiin.

Waxaan aamminsanahay in ra’iisulwasaaruhu yahay nin “ciyaal xaafadda ah” oon qabin cuqdad qabiil laakiin waxaan aad ugu farxay markaan saxaafadda ka arkey isagoo ku ciidaya magaalo Soomaaliyeed welibana gashan dhar diinta lala xiriiriyo. Wax kastuu qababa wuxuu sameeyey waxa lagu yaqaan qof aqoon leh oo ah tartiib u socosho iyo isagoo sidii siyaasi ruug caddaa ah soo dhoweeyey heshiis laga qarsaday.

Sheriif Xasan waxaa sumacadda u yeelay waa hogaamiyayaasha Xamar jooga iyo inta ku fikirka ah. Haddii, sida Sheriifku dadkaas wax uga qarsaday ay iyaguna kusoo kala fireeyaan oo garabkiisa ka baxaan maxaa dhici kara? Xamar ma lagu soo dhoweyndoonaa? Ilaa Deyniile, dadka ma u tubnaan doonaa hadduuba Xamar yimaado? Mise waxay oran haddaad wax kale ismoodday, ma jirto cid Xamar iyo nambar 50 kugu soo dhoweyneysee orodoo Jowhar aad.

Waxaa intaas ka sii daran hogaamiyayaasha Xamar waxay si toos ah u diideen doorashadii deegaanka ee dhexmarilahayd labo nin ooy isku hayb yihiin halka aysan weli jawaab ka bixin tii Cadan oo dhexmartay labo nin ooysan isku cid ahayn. Waa: haadku ugama soo dego ciddii ay isku heybyihiin halka ay ka heybeystaan dadka ka soo jeeda qabiilooyinka kale. Ka Soomaali ahaan waxaan u arkaa dhaqan foolxun maxaa yeelay qof walaalkiis hagraday ma wanaajiyo ina-adeerkiis. Gabyaa Soomaaliyeed baa adeegsaday maahmaahdii Soomaaliyeed ee ahayd: nin hooyadiis qorrax u jiidey, aayadiis hoos ma hariyo. Wuxuu yiri:

Maaddaama hoogayaashu hagradeen dadkey isku heybta ahaayeen ayey haddana u dhowdahay in hadda laga huleelo Jowhar sidii Xamar oo kale lana tago magaalo kale haddii sida wax loo odorosayo wax u dhacaan. Fiicnaanlahaydaa haddii inta goori goori tahay ay hogaamiye kooxeedyada Xamar raalligelin siinlahaayeen Geeddi kuna soo dhoweynlahaayeen inuu Muqdisho ka howlgalo iyagoo saxaya khaladkoodii hore. Sidoo kale shacabka Xamar ha ogaadeen ineysan nimankaasi waxba u heyn ee keliya uun markii siyaasad looga raayaba ay ku soo guryonoqdaan shacabka soona dhigtaan isbaarooyinka hor leh iyagoo labolaabaya dilka shacabka. Marka waxaa idiin fiican ineysan mar dambe idinku beerlaxawsan qaab qabiil. Marka inta caqligu shaqeeyo bal ku dabofeyla qof aad is dhihi kartaan wuxuu wadaa dantiinna hadduu rabo ha ahaado qabiil kalee.