Nairobi Shirkeeda Shartiisa Iyo Shaxdeeda

S. A. Abdul
puntland2001@yahoo.com 

....Jabuuti waxba yeysan na dhex dhexaadin iyada waaye mida Soomilinimadii guud ee ay dadku ku taahayeen mida barbar martey....

Daabaco Boggan | Print Filimada anshaxa xun, ruugidda Qaadka iyo isticmaalka Daroogadu Saamayn intee le'eg Bay ku Leeyihiin Faafidda Cudurka AIDSKA ee Soomaaliya.. Guji... XAMAR DAAWO DACALLADA.. SAWIRRO

Soomaalidu waxay tidhaahdaa " Tallo Keen Ahow Mise Tallo Raac ". Waxaase ugu daran, markaad tallo la wadaagto, rag aan tashan karin, kuuna tallin karin, adiguna aadan u tallin karin, kala taag roonaan karin, midkood meesha ka tagi karin amaba laga tuuri karin, afar taag ka soo wada jeedoo is wada fiirinaya, kolkii la yidhaahdo hal la isku toloo "tolid" Soomaali tallo ha wadaagto wixii ka soo baxaa waa foolxuma iyo fadeexad xeerada salkeeda la isku helo.

Waxaad moodaa baryahan dambe in ay hog iyo togog ka soo baxeen rag indhowaaleba ku xeyndaabnaa boholaha xargaga iyagoo markaa u itaal waayey in ay iska dhiciyaan hogaanka sarre ee Puntland iyo shacabka degaanadaas dega ee aanan u dhaga taagleyn guuxa cadowyada jiritaanka Puntland neceb iyo kuwa diinta ku gambada ee is biirsadey .

Waxaan shaki ku jirin markaad u fiirsato hadaladii aflagaado iyo siyaasada xumo ee ka soo baxayey Wasiirka Arrimaha Dibada sheegta ee dowlada yar ee Jabuuti in ay ku tusinayso naceybka iyo xumaanta ay u qabaan dadka ku aftirsada degaanada Puntland iyo inta la hal maala . Waxaanu ognahay Wasiirkaasi reeraha uu ku aftirsada in ay yihiin kuwa Hargeysa dega, waxaan kaloo ognahay Madaxweynahiisa Ina Cumar Geelle isaguna in ay u yihiin reer abti iyadoo arrinku markaasi u ekaanaya " Ilma adeer waa intii istaqaan oo misana isleh ".

Shirkan muddada 15ka billood socday wixii laga soo maray iyo cidii diidaneyd horumarkiisa iyo miro dhalkiis cid waliba wey ka dharegsan tahay in ay ahaayeen Cabdiqasin Salaad Xassan iyo Urrurkan cusub ee aan weli jaraha baran ee la baxay Samato bixinta ee uu horboodayo Suudi Yalaxow, iyagey ahaayeen kuwii shirka hakadka geliyey, iyagey ahaayeen kuwii marna ka baxayey marna ku soo laabanayey, iyagey ahaayeen kuwii TNG iyo waxa lahalmaala ku wada socday, misana ku kala baxay, iyagaya ahaayeen waxii la la'aa in timahooda dhan u xiirmaan . Ogowee Suudi Yalaxow in uu ahaa ninkii idaacada BBCda ka sheegay : " Jagada Madaxweyna nimo nimaanan Hawiye aheyn in uusan qaban karin, cid waliba in ay gashato Kabo la'eg ", markiise la weydiiyey Cabdiqaasin waxa uu u raaci waayey maadaama uu yahay nin Hawiye ah haddana sheegta Madaxweyne, wixii Odey Muusse ku hadaaqey cid waliba wey ka dharegsan tahay .

QORAALADII  CABDULWAAXID QORAALDII SPR

Ummad yahay dadka qaarkii waxaan weydiiyey in ay hadalada qaarkood dhinac maraan iyo in aysan aqoon sida qotada dheer leh ee wax looga kala aqriya xarfaha lagu qoro " Between the lines ". Abu shuceyb, Cabdulwaaxid Khaliif, SPRally, iyo shaqsiyaad kale oo yar ee aan ku arkay iyagoo wax ku soo qoraya shabaqadaha Internedyada ayaan waxaan la fajacay maan gaabnimada iyo aragti yaraanta ka dhex saartey marxalada marin habaabsan ee lagu maareynayo shirkan Nairobi ka socda iyo sida uu indhowaalahan isugu badalay shirkan in uu noqdo ama maro shirkii Cartood halkii uu maray oo ay Soomaalidu ka wada dharegsan tahay . Shirkan sidii uu u soo farra galiyeen Wasiirada Arrimo dibadeed ee KEnya iyo Jabuuti ka dib booqashadii Wasiirka Arrimaha dibada Kenya waxaa soo if baxay qorshaha cusub ee la rabo in shirka sida la rabo laga yeelo ama cid kale in eeda dusha laga saaro, si ha dhowdii ajendahii siyaasadeed ee qarsoona loo hir geliyo .

Wasiirka Arrimaha dibada Jabuuti waxa uu yidhi " Puntland iyadaa soo duushay ee ciidamadeeda ha kula noqoto Laascaano ". Taasi waxay ku tusinaysa in uu dhinaca Somaliland xigsadey isagoo ku taageeraya goosashada iyo soohdimaha ay Soomaliland sheegatay in ay soo xidhan doonto . Waxuu kaloo wasiirku qirtay in uu shaqadii waddankiisa ooga soo tagey sidii uu ooga miro dhalin lahaa ajendaha qarsoon ee ay dowladaasi yar wadato oo ah naceyb beeleed, shaqsiyeed iyo degaaneedba. Bal aqristow adiguba gar noqso, dowlad marna ku dhahaysa Soomaali waa walaaladey oo waa ii wada siman yihiin, marka xigana inta ay Somaliland iyo Ina Riyaalle Kaahin Siyaasad colaadeed ku taageerta inta ay ka talaabsato Puntland la xiradha Muqdisho iyagoo Cabdiqaasin iyo xulufadiisa cusub ku taageerta sidii Putnland loogu wiiqi lahaa madasha shirka Nairobi iyo meel kastaba , dadbeysan wali hashiiskaas seddex geesood u muuqan ee ogow hadde .

Iyadoo intaas balaayood isku soo shareysteen wiiqida iyo waxyeelada Puntland ayaa misana waxaa u sii dheer in wax ma gartayaal iyo war xun sheegayaal ay isku dayaan in shacabi weynaha Soomaaliyeed iyo midka caalamka qaldaan iyagoo iska dhigaya in ay xog-ogaal yihiin kana soo tabinayaay warkooda Puntland gudaheeda kuwaasoo sheegta sida SPrally in ay joogto Gaalkcayo inagoo ogsoon ninka magacaas sheegta in uu degen yahay Holland yahayna nin gooni u socod ah.

Abu shuceyb ninkan sheegtay ee inkaarta iyo aflagaadada u geystay shacabka Puntland iyo hogaankeeda sarre, adeer gacliye waxaanu ku leenahay taariikhda been noogama sheegi kadhid, inagaa u dhalaney Puntland dhex taagneyna wixii ka dhacay, raggan aad soo tirisey ee aad dhahday waxay ahaayeen wax garad iyo Issimo iyo ganacsato lagu laayey Puntland, waxaan arrintaa kaa leeyahay inagoon rabin taariikh mugdi ah oo ay wax makas baday dadkeyga in aan dib oogu laabto kuna sii fogaado, fidnadaas iyo dhibkaa dhacay wixii ka dambeyey waxay ahaayeen isla kuwaa aad ku shegeyso ganacsato iyo Issimo, iyagoo dano shisheeyo iyo dowlada cadow ku ah Puntland u fulinayey danahooda gaarka ah, waxuuna ilaah qadarey iyagu inay noqdaan kuwii ku baxay colaadaas sokeeye ee ay soo alooseen.

Shirkii Geeddi Socodka Nabadda Puntland Oo Guul Ku Dhamaaday Guji... [Qore: Shiike | May 17, 2003]

Mahad ballaaran se waxaa iska leh Allahii weynaa ee waaxidka ahaa ee haleelsiiyey wax garadka reer Puntland in ay soo afjaraan colaadaa sokeeyey ee sharaftooda wax u dhintay, waxaa kaloo mahad iska leh madaxdii qeybta libaax ka qaatay sida Gen. Cadde Muusse iyo Pres. Abdullahi Yuusuf, iyo Issimadii degaanka iyo nawaaxigeed, wax garadkii, culumaa'udiinka, haweenka qeybta libaax ka qaatay wacyi galinta iyo walaaleenta kooxaha iska soo horjeeday. Abu sheceyb se hadduu mooday muran siyaasadeed ee ka soo ifbaxay Nairobi in uu Pres. Abdullahi Yuusuf gooni u go' ku noqonayo, waxay ila tahay barasho badan ayaa kuu dhiman ee ku saabsan ninkaa, shaqsi waa laga maarmi karaa markeyse shacab iyo degaamo kaa dambeeyaan, shaqsigaa ma noqon karo nin meel cidla ah lagu maquunin karo, Taariikhdaana midaa iiga marqaati ah kadib markii shirkii Qaahiro ee kal hore rag ama beel is tusisay in Soomaali heshiisay iyaga oo rag jilicsan beelaha qaarkood ka keensadey adduun weynahana isku dayey in ay ka dhaadhiciyaan in shirkan loo dhan yahay, dhaqaalle iyo awoodna dowlado Carbeed laga heli doono, cidii ka hortimaadana cagta la marin doono, laba ogaa shirkaasi iyo kooxii taagaarey halka ay ku dambeeyeen, dowlada Qaran loo dhiso iskaba daayee, tii gobbolka Banaadir ee xujada looga dhigey ayaa lagu heshiin waayey .

Haddana sida ay iigu muuqato, dowlada Qaran ee dhexe oo la dhiso horta sideedaba waxay anfaci laheyd dadka dowlada la'aanta iyo nabad gelyo xumada heysato, haddiise midaa la waayo, ninkii kolkiisa horey ka yimi dhulul kala dambeyn iyo nabad gelyo lehna iyagu uun bey ku laaban, midkiise ka yimi dhul lagu ba'ay laguna hoogey ee aan kala dambeyn jirin, nabad gelyo la'i jidho, dhac, afduub, kufsi iyo boobkuba ka yahay nolol maalmeedka jira ee joogtada ahi waxay ila tahay in ay u soo noqon doonaan lama huraanka cowskooda jiilaaleed.

Soomaali se waxaa iiga tallo ah sameynta urrurada cusub ee bugta ahi, keenida ama dhisida hogaamiye kooxeedyada cusub ee loo caasha waayey in ay ka digtoonaato kana foojignaato, haddii kale se cawaaqib xumo beeshii badsata " Mini Warlords " iyadu in ay ahaan doonto mid waligeed ku jidha marin habow iyo jahwareer aan dhamaanin. Tusaalle ahaan : Cali Mahdi ayaa waa jirey, Dr. Bood ayaa ka soo hoos baxay, Maxamed Dheere oo nidaam iyo kala dambeyn maamul gobbol sameystay ayaa yimid, Muusse Suudi Yalaxow oo meel uu ka socdo iyo meesha uu socdo aqoon ayaa yimi iyadoo ay weli u wehliso aqoon darro iyo aragti gaabni siyaasadeed ayaa waxaa isagana ka soo hoos baxay taliyahii abaanduulka ciidamadiisii waa ninka lagu magacaabo Cumar Finish, Cumar afar qalmood ayuu intuu jeebka geshtay ookiyaalena isku taagey ayaa la yidhi waa saxiixe , isagoo kolkaa ku biiray sameyntii urrurka halka nin ka kooben ee la yidhaahdo G8, Waxaa isna soo baxay nin la yidhaahdo Cabdirixmaan Shifti oo isna yiri gollaha Samata bixintii isku magacaabey ee kol dhoweyd raggii shirka Nairobi ka soo caroodeen dhiseen ayaan ka mid ahey, waxaa isna soo baxay isagoo ka soo daalay dhankaa iyo Isbortiga Faarax Weheliye Cadow Sendiko, waxaa isna kol hore musharaxnimo madaxweyne shirkii Cartood u istaagay Gacmo dheere oo isna ah siyaasi raggan is xigaan .

Soomaaleey kolkaa, haddii hal beelood oo inala dhalatey intaasoo dhibaato ka mareen hogaaminta beeshooda ma weysan habooneen in aanu jidkaa dheer marin ee la raadiyo xal isku xiri kara iskuna soo dhaween kara, marka kowaad beelaha, marka xiggana Soomaalida la helo, mise waxaanu galnaa urrur sameyn tirro badan oo been ah dhib mooyey wax dheef ahna u keeni karin dadka Soomaaliyeed ee dhiban.

DAMAL AIR

Ma u Dhoofeysaa Soomaaliya, ha moogaan Damal Air

Waxay ila tahay sharkan Nairobi ka socda hadduu fashilmo ayna fashilyaan dowlada martida loo yahay iyo mida yar ee Jabuuti, in shirkan noqon doono kii albaabada u furra in ay ummad waliba ama degaan waliba ee wax qabsan karo horena u qabsadey isku tashtaan sidii aysan mar dambe waqti oogu lumin ummad qaarkeed ee wareersan waxna qabsan karin loona qaban . In aan waqti dambe la isaga lumin shir qarameed been-been iyo ballaayo aruurin hor leh ku dhisan, Soomaalida degta Koonfurta Muqdisho iyo agagaarkeeda kolka hore sameystaan hogaan mideysan ee aan is daba socod iyo is barbar orod laheyn, ka dib markey mowqif mideysan yeeshaan deetana Soomaalida kale tartiib-tartiib loo raadiyo hadba degaan hadba beel, sidaas ayey Soomaali kaga samato bixi karta mugdigaan 14 jirsadey ay dhex jiifto, iyadoo marka hore iyo marka dhexe iyo marka dambe kol walba Alle tallo saarto, sidaas ay Soomaalinimadu ku soo laaban doonta.

Jabuutina waxba yeysan na dhex dhexaadin iyada waaye mida Soomilinimadii guud ee ay dadku ku taahayeen mida barbar martey, maantana mar iney qasto marka kalena tidhaahdo Soomaali jiritaankeeda kama maarana oo Jabuuti jiritaankeeda ayaa ku xidhan, arrinku waxa uu u ekaanayaa " Lagana jecli laabtana jecli ", ee Jabuuti yarey mideed dhan ha isugu baydho.

Mahadsanid
S. A. Abdul
puntland2001@yahoo.com 

Faafin: SomaliTalk.com | Feb 8, 2004

Afeef: Aragtida qoraalka waxaa leh qoraaga ku saxiixan

. XAMAR DAAWO DACALLADA... SAWIRRO....