::: SomaliTalk.com :::

Daabaco Boggan | Print

MUQDISHO::: Xubnaha Labada oo Cambaarayn Kulul u soo Jeediyey Hadalkii Geeddi
Kulan ay maanta Hotel Saxafi ku yeesheen xubnaha labada gole ee ku xugan Muqisho ayaa lagu soo dhisay guddi kaddib markii.. Guji

Cali Maxamed Geedi oo Maamulka Puntland uga Baxay Eayadii ku Qornaa Warqad Qarsoodi ahayd oo uu Qoray
Warqadaas oo uu Ra'iisul wasaaraha DFKMG ku... Guji...

Madaxweyne ku xigeenka Puntland Xasan Daahir (Af-qurac) ayaa si weyn u dhaliilay hadalkii dhawaan ka soo yeeray Ra’isul Wasaare Geedi. Guji...

Madaxweyne Gaaray Hadafkiisii (mission accomplished) iyo Khudbadiisii Xusuusta Reebtay. Guji | Wardheere

Qosolka Dhurwaaga ragba run u moodey
Maamulka Tigreyga ee uuhogaaminayo Mudane Mele Zanawi waxey taageero maaliyadeed ka heshaa ururada sirdoonka kuwa dunida ugu waaweyn Guji

Sideedaba aduun waa waaya argnimo. Kadib markaan suufinimo iyo baadi soomary maantana cilmi iyo garaad ii kordhy ayaan fahmay aayadan micneeheeda. "Qul hal nunabiukum bil akhsariina acmaala Alladiina dhalla sacyahum fi alxyaati aldunya wahum yaxsabuuna annahom yuxsinuuna sunca". Kuwasu illaah ku sheegay iney yihiin kooxda ugu khasaare badan dadka duunka ku nool hadana isu heysta iney wax san falayaan. Shiico, suufiyo iyo ina Garweene iyo qoraaladiisa Taarikhda wahaabiyada baa iga muuqata inuu ku biirey kooxdaa quraanku sheegey. Hase ahaate intaanan jawaab ka oran waxa uu soo qorey ayaan doorbidey inaan qarsoodi ula taliyo oo aan ku baraarujiyo xaqiiqadu sida ey tahy anigoo ulajeedadeydu markaa tahy :-

1- Inaan ogaado inuu yahey nin wax daalacdey oo muxaqiq ah , iyo inu yahay nin soo bandhigaaya xaashiyo uu ka akhriyaay kutubta shiicadu ama suufiyada ku caan baxdey ka been abuurshada Maxamed bin C/wahaab (ahn).

2-Iyo inaan u bayaamiyo jitaabaada suufiyada hore aan usoo maray markaa aan waxba iga qarsooneyn haday noqoto caqiido, cibaado, cilmi ama dhaqan islaameed.

Doodi emailada na dhex martey ina Garweene waxey ku dhamaatey in ey ii cadaatey inuu yahy gudcur xaabo gurte "xaatibun bileel" oo aan kala ogeyn kitaabka uu ka lusho inuu been sheegaayo iyo inkale. Bal xitaa aanu daalacan kitaabka uu wax ka sheegayo sida “tawxiidka” iskaba dhaaf kutubta kale ee uu soo sheegey magacooda. Waxaadna akhristow sidaa ku arki doonta doodan hoos kutaal - anigoo u soo bandhigaya sidii ey aheyd waxna aan ka badelin, kuna darin, kana reebin- waxaan kaloo ugu tegi doontaan meesha uu akhlaaq iyo cilmi ka joogo suufigan ina Garweene.

waxaan ka bilaabay xaga mandaqa iyo caqliga ama waaqaca maanta dadka u muuqda anigoo markaa kala hadlaaya waxa aan kala soo dhex baxey qoraaladiisa iyo ujeedada uu ka lahaa isagoo buhtaan ka sheegaya maxamed bin cabdilwahab (afarta madhabood waa wadooyin shaydaan jeexay iyo hawooyin kala tagsan"wuxuuna ku yiri kitaabkiisa (sitaatu usuulil cathiimad).

Marka diin lagu doodaayo waxey u kala qeybsantaa manquul iyo macquul.Waxaa la sooguuriyey iyo wax caqliga lagu gaadho.Kolka jawaabtaada macquulka ah weligaa ha badnaato waayo wax meel lagu soo qorey waa laga been abuuran kara sida kumaankunka xadiis ee beenta ah.Laakin macquul manoqoto in asxaabti nabiga ey sayid cali ka qaadeen dhaxalkii uu ugu dardarmey nebigu (csw) inkasto ey shiicadu sidaas aaminsantahy.

Hadan adigu waxaad tiri sucuudigu waa wahaabiyo. wahaabiyona madaahibtii islaamka waa inkireen taas ma mooda in ey waaqaca maanta yaala uu kugu beeneynaayo.Aduunko idil wuxuu qabaa in sucuudigu uu ku dhaqmo madhabta axmed bin xanbal sidoo kalena waxaa ah wahaabiyada taasina waxey ku geyneesa in M.c/wahaab uu ahaa xanbali.

Bal ka waran hadaan maanta dhaho xerta maxamed rabiic waa rabiiciyo ee maha shaaficiyo dabcan taas ninkasta wuu igula yaabin intaan daliil manquula la isla gaarin. Weligaa doodaada ka ilaali meelaha caqligu diidayo.

walaale marka hore waxaan ku leeyahay si fiican u soo akhri maqalkan taariikhdana horey ayaan u sheegay qofku haka caroodo ama haku farxo waa taariikh sida ay tahay ayaana uga waramayaa mid kale waxaa qoraakaaga ka muuqda caadifad xun, loomana baahna caadifada noocaas oo kale ah walalkeyow. waxan caadifadaada ku gartay si fiicanba uma aadan akhrin mowduuca sacuudiga mad'hab weeeye iyo ma ahan wali kama aanan hadlin!! ee waxa aan ka hadlayo waa muxamad bin cabdiwahab iyo muxamad bin sacuud heshiiskoodii.halke maqaalka kaa maray!!!!

hadaad ula jeedo jawaabtaan siiyay in wallays walale aniga ma oran madhab ma ahan ee asagii ayaa yiri madhab ma ihi shaqona kuma lihi waxaa kale oo yiri ninka kale ee maqaalkaygii jawaabta ahaa ku qorna ee marka walaale si dagan inta u akhrisid kutubta aan kuu tilmaamay ka soo baar hadan labadaan kitaab (sitatu usuulill cadiimah) iyo taxkiimu nnaadir

walaale mid kale tani uma baahna macquul iyo macquul la'aan waa wax kutub lagu qortay hadii aysan macquul ahayna aniga kuma qoran ee muxamad bin cabdiwahab ayaa ku qortay iyo ninka kale ee casriga ah ee aan meesha ku sheegay magaciisa. marka hore dib u laabo oo soo eeg kuwa aan ku tilmaamay haday kaa tahay diin doon haday kaa tahay murana dee jawaabta ina wallaays ayaa kugu filan. waxaan kuula dardaarmaya wallaalkeyow illaahay ka cabso.

Sida inooga muuqata akhristow jawaabta ina garweene maba fahamsana waxa uu hadalkiisa ula jeedo ama laga fahmi karo taasina waa indhala`aan uu dadka dheeryahy .Anigoo markaa taa uga jawaabaay waxna ugu sheegaya bal inuu xooga soo dego:-

Horta ogow in aan ahaan jirey suufi weyn .Ogowna inaan aqaan dhamaan asraarta suufiyada iyo muctaqaadaadkooda.Hadana aan aad u akhristey kutubta nimanka aad ku sheegtaan wahaabiyada waxaan see aakhiro markhaanti ka ahy hor ilaah in maxmed bin cabilwahaab been suufiyo ka sheegty sidey c/qadir jeleyni ugu been abuurateen, adiguna aadan kuwi hore waxba dhaamin. Markaa aniga jawabteydu caadifad ma aheyne waxey aheyd xaqiiqo aan soo marey aan rabey inaan kugubaraarujiyo adiguna wakhtigaaga qaaliga ah iskaga lumin wax aan akhiro suaal mooye aadan ajar sinaba uga heleyn. Hadiise aad cirka sidaa isula mareysid illaah xaqa ha ku tuso.......Maalin baad garan.adiga iyo Suufiyo waxaan oran laha:-

“Nin calool galkaagi ogaa hatan se ciroobey - oo sir iyo caan kuu yaqaan lagama ceeb doono.”

Waliga ma arag nin kaa liita .Marka hore aniga isaga kay sheekee kuma oran marka labaad wixii aan ka hadlay wax aan ahayn ayaad ka hadashay ayaan ku iri mida kale miyaadan ogayn in laga baxay wakhtigii la oran jiray aniga ayaa waxaa ahaan jiray iyo sidas ayaan ahay waxaa tahay adiga ayay kuu taalaa..

marka sedexaad munaafaqnimadii wahaabiyo lagu yiqiin haday kaa soo muuqatay mar waxaa tiri wahaabiyo ma ihi laakiin waxaan jeclahay in aan doodaha akhriyo hadan waxaad isugu dhuratay wixii aad ahayd ee munaafaqnimda ahaa.. marka walalow aniga ha ii dardaar warin waan sheegay caadifad igama ahan ee amanada cilmiga ayaan gudanayaa isha allaaah..

raalina iga ahow..waxaan ku moodayay nin xaq doon ah laakiin hada waxaa tahay muxamad cabdiwahaab doon asagiina aakhrio ayuu jiraa oo illaahay wixii uu gaystay ayaa laga jarayaa adigana wado mugdi ah ooo aan wax ku jira la aqoon ayaad ku socotaa waana kuu naxteexaynayaa wiil soomaaliyeed ayaad tahay wahaabiyo waxay tahay maantay qofna kama qarsoona ee walalow waxaan ku leeyahay ka soo har mowduucana la soco asaga ayaad uga bogan doontaa.

Markii xaalku halka tegey ayaan ku tashadey inaan muga seefta galka uga saaro oo qoolka uu is geliyey ku ceejo doodana aan gunaanado iscajabiskiisana igala dhamaan waayey (beentyda akhriso, akhriso oo rumeyso). kolkaa waxaan ugu jawabey :-

Ina garweenow taasi waa waanadi ibliis.Mawaxaad ileedahy diin ka dhigo manaqib iyo muuliid iyo qasiido lagu xadreeyo.Mawaxaad ileedahy xabaalaha awliyada ku dawaaf oo ka baraka doono oo qurbaan gey. Mawaxaad ileedahy awliyada bari ilaah ka sokow iyaga wax ku tarin.Mawaxaad ileedahey sheikh maxamed rabiic ictiqaadsanow in uu ahlu karaama yahey oo qeybka daalacdo .Mawaxaad ileedahy cabdilqadir jeylaani cuskanow ilaah ka sokow.Mawaxaad ileedahy gabadhii xijaabata la colow. Mawaxaad i leedahy ninki dhaha ilaah kelidii ha labaryo la colow.Mawxaad ileedahy muslinka ha latukan oo ha la soomin wayo waxoodu sax mahaan. Mawaxaad ileedahy muslinka kooda dhinta wax ha ka aasin.Mawaxaad ileedahy agoonta maalkooda xaqdaro ku cun iyo awliyo siyaaradood.Mawaxaad ileedahy cilmi ha baran ee weligaa beenta suufiyada xanbaarsanow. Mawaxaad ileedahy wax xun iyo jahli weligaa ictiqadsanow.

Garweenow hadalkaagii ahaa sida kor ku yaal:-"marka walalow aniga ha ii dardaar warin waan sheegay caadifad igama ahan ee amanada cilmiga ayaan gudanayaa isha allaaah.."

Ina garweenow waxa sidaa ku karinaya maaha cilmi ee waa cilmi ku sheeg aad ictiqaadsantahy inaad caalim tahy oo sheydaankaagu kuu qurxiyey, hada ogow waa sidaan waa ahaan jirey."Geel laba jir soo wada mar".Markaa aniga oo kale looma soo hagoogto. "tacliinta ninki ku weenaadiyo taataale looma tumo tanag".Hadii aan ku noqdo waxaaad soo qorty oo aad ku soo bandhigtey hal meel oo keliya ayaan ku cadeynayaa inaad waxaan jirin ka lulato.Bal ku noqo qoralkaagi hore markaad leedahy:-

"Alxuraym oo ahayd tuuladii uu aabihii ku noolaa oo uu in mudo ah joogay. ayadiina waxaa laga soo cayriyay markii uu ka alifay kitaab uu ugu yeeray KITAABU TOWXIID oo uu dadkii oo dhan ku sheega gaalo asaga mooyee iyo wixii raaca ,culimadii islaamka ee wakhtigaasna wax naqdisay waxaa ka mid ahaa walaalkiis sulaymaan oo ahaa caalim diidta si fiican u bartay walaalkiisna wuu u nasteexeeyay".

Kitaabka tawxiidka waan heystaaye bal ii soo tilmaan xaashiga uu hadalkaasu ku yaal?. Laba kitaabna ii soo sawir meesha waxaad sheegeyso ku yaaliin waayo meesha aan joogo ka waayey, labadaas oo ah sida aad sheegtey "sitaatul usool cathimaad" iyo taxkiim ul naadir B154".

Intaa markaan kaa helo ayaan sheeko inoo taal, tii horo aan qabeyna ey buri doonta taaso ah "ninku waxan uu soo bandhigaayo wuxu kasoo guurinyaa kitaab u akhriyey ee maha nin kutubta uu sheegaayo daalacdey ama indhihiisa ku arkey".

Ma soo hanuunaysaa oo maka haraysaa wahaabiyada mujasimada ah markaas waan kuu soo sawiraya laakiin nin baadilku la qurxsan yahay waxba uma sawirayo wahaabiyayow waan kuu tilmamaye doono oo raadi kutawa aan kuu tilmaamay oo aana gaalinimada ka buuxdo kolba galaanimo wahaabiyo ka sukaysa ma jirtee

Anigoo markaa hadal caruureedkan uga jawaabaaya oo ey ii cadaatey inaanu wax la sheego heyn:-

"Ma soo dhacey dhoola yare".Sidaan kaa dalbey ayuu xaal taagan yahey xashiga kitaabka tawxiidka bal horta isoo tilmaan kuwa kale ha noo danbeeyeene si aan uga arko gaalnimada aad tilmaantey.Bal aan wax kula arkee waayo hadan isaga ayaan gacanta ku hayaa.

Markaan jawaab danbe ka waayey in maalmo ah ayaan sidaas doodi ku af jarey, kadib kolkey bayaantey mugdigii ina Garweene iyo beenti suufiyo, sidaas ayuu ku waayey meel uu ka doono jawaab wax qancisa.Hal xiraalahaasina ugu filan ninkii caqligiisa qaba inuu ku cibro qaato oo wax ku garto ama hadii kale xaqiiqada ku baadi doono.

Akhristow waxaan hubaa haduu ina Garweene daalacdo kitaabka Maxamed bin c/wahaab sida "Tawxiidka" ama "usul aliimaan" iyo kuwa kalo badan, waxaan hubaa in uu ogaan lahaa xaqiiqadu sidey tahy sidaan aniguba u gaarey .Laakin siduu xaqa ku gaaro isagoo kale iyo suufiyo wey adagtahy -ila man raxima rabuk- waayo waxaa duub weenehoodu ka dhaadiciyey ha akhriyiina waxaan aheyn Mawliidka, Manaqiibka iyo Qasaayidka madadka. Gaarahaana iska ilaasha kutubta suciidga iyo wahabiyada waad ku gaaloobeysaane .Hada waa xaqiiqo jirta oo aan soo mary.

Ugu danbeyn qofkii doonaaya in uu ogaado taariikhda iyo xaqiiqada suufiyada ha akhriyo kitaabka "altasawuf -almansha wa almasdar" uu qorey Exsaan ilaahi dahiir ....Hadii wakhtigu ii saamaxo waxaan jeclaan laha in kitaabkas aan wax ka soo bandhigo oo aan daha ka qaado in suufiyo iyo shiico ey meelo badan ku walaalobeen hady noqoto ictiqaadka iyo cibaadaatka.

Waxaan sugnaaba waa jawaabti ina garweene iyo fartuu ku fiiqo xaashiga laga dalbey waa haduu wax isla hayo….ama kale, miskiinka waa la luggooyey ee kwii kitaabka u dhiibey ha ku noqdo oo ha dhaho kani waa waanadii ibliis.

Tan iyo goortaas hadii eebe idmo akhristow nabad iyo naxariis korkaaga ha ahaato…