Maamulka punt land iyo abaarta xaalufisay dad iyo duni!

asad abdi gufure maxamed
asadgufure@hotmail.com

abaarta maanta kajirta dalka punt land ma ahan wax ubaahan kahadal ama siicadayn oo waynu lasoconaa in ay gaartay abaartu marxalad aan lagu muujin karin qoraal ama aan lagu sifayn karin suurad aad iyo aad ayay musiibado ubalaadhatay ayna usaamasay qofwalba iyo guri walbaba.

xaalada abaartu ma ahan wax cusub oo aan maqaalkaan hada ku wargalin dadka oo dhamaanteen waynu la soconaa lakiin waxaan wax la fahmi karo ahyn maamulka punt land oo aan isagu wax uu ka qabtay ama uu sheegay in uu ka qabanaayo ayan jirin

maamulku waa uu iska idha tiray abaarta ka jirta gobalka ma uusan galin wadanka xaalad dag daga amar ma uusan soo saarin in wasaaradaha iyo dhamaan xooga dalka oo dhan la galiyo xaalad dag daga taasi waxa ay dhacday markii uu maamulka ilaashanaayay jiritaankiisa oo dagaalka uu galay lakiin maanta maa daama ayan jirin wax khatar ah oo ku foole amaankiisa, dhag uma dhigin abaarta xaalufisay dhamaan hantidii shacabka qaar kamid ah dad iskood isu xil saaray ayaa xaqiijiyay in %40 xoolihii dadka ay abaartu qaaday ilaa wax kabadan boqaal qofna oo reer guuraa ahi soo galeen magaalada iyagoo cayroobay oo fara maran dadkaasi xagee bay tagayaan, kadib markii ay waayeen hantidoodii ma latahay mamulku inay ka nabad gali doonaan dadkaas oo ayan isku dayin in xataa ugu yaraan %5 ay ka siiyaan xoolahooda ay rag yari ku raxaysanayaan.

lakiin hadana dhanka kale shacabka reer punt land laftoodu mayan ahyn dad aan fahansanayn inay xaq kuleeyihiin maamulkaan oo lacagta iyo dhamaan wax uu ku dhaq dhaqaaqaayo ay tahay hanti uu isagu leeyahay, lacagta kasoo gasha mamulka dakada iyo ayraboorka iyo cashuurta ay ka qaadaan shacabka oo dhan oo lagu daro maraakiibta bada punt land xaalufinaaya dhamaan waxaasi mayan ahayn hanti shacabku uu leeyahay oo waajib ay ku tahay maamulku inuu dadka danta yar uu wax ugu qabto dalkana ku hormariyo , madareen san yihiin dadku in ay iyagu ka gaabiyeen inay dalbaan xaqooda ? oo ay mudaaharadaan diidaana fasaadka kajira dhamaan waaxaha maamulka punt land? inay codkooda kor uqaadaan oo ay dhahaan ma ogolaan karno in qaarna ay baabuur casri ah ku maraan wadooyinka garoowe iyo bosaso qarna ratigoodii biya la aan uu ladhimanayo? dadku ma ayan oga runtii in balaayiin doolar oo hantidooda ah lagu kharash garaynaayo shir ladamacsanyahay in lagu qabto somalia iyaguna ay haraad uga dhimanaayaan !?

haa ma dareen sana shacabka punt land in uu xaq uleeyahy waxaas oo dhan waana dhibta wayn oo na haysata waana dhib sii siyaadaysa marka aad maqasho warkii xalay SBC ay sheegtay in shil baabuur oo kadhacay wadada qardho iyo bosaso isku xirta ay ku dhimatay 6 ruux 25 kalana ay ku dhaawacantay, hadaba waxa aan warkaa usoo raray waa wariyaha idacada oo sheegay in dhawaca ay ka mid ahaayeen ilaalada gaarka ah ee madaxwaynaha DGP looqaaday dalka dibadiisa si loogu daaweeyo halka intii kale cisbitaalka bosaso loo keenay in lagu daweyo , dadka in badan ama waxay u arkaan cadi ama maba fahan sana dhacdadaas lakiin waa tusaale ku tusinaaya in maamulku uusan shacabka uusan u arag inay yihiin dameero la rarto moyee, lakiin ilaalada gaarka ah iyagu waa xoogii dalka iyo difaaciisa lama garanayo waxa ay difaacayaan saa shacabkiiba waa sii dhamaanayaaye,

wararka abaarta oo midba midi kasii naxdin badan yahay ayaa qaar sheegayaan in reer dhan oo lahaa torooyin ariya ay lasoo galeen magaalada 40 neef oo qura, oo iyaguna lafo moyee wax kale ayan ka muuqan 7 ruux oo qooskaasi ka koobnaana ay maanta cayroobeen , lakiin maamulka ayaa dadaal wayn uu sameeyay wasiir kamid ahi uu sheegay in ay WFP ubalan qaaday in ay soo gaarsiin doonto punt land mucaawinooyin , wasiirku ama war buusan hayn ama waxuu rabaa digsi maran oo dabsaaran waxa kasoo bixi doona shacabku ay sugaan , lakiin nooma sheegin balaayiinta doolar ee maamulka soo gasha meesha ay aaday ama loowado , ma umalaynaysaan in reerkaa aan sheegay ay sugi karaan WFP mucaawanada ay balan qaaday waa hadii ay jirtee!.

isla muuqaal kale ayaa waxaa jornaladu soo qoreen madaxwaynihii oo uu waheliyo sxbkiisa dacada ah cadde muuse ay soo geereen magaalada bosaso iyo dadkoo caleemo qoyan ku soo dhaweeyay wafdiga balaaran , in kastoo aan is iri wariyuhu warka kama fiirsan markuu yiri caleen qoyan waayo caleen qoyan hada laguma sheegin punt land , madaxwaynuhu tolow ma bosasuu danbiday oo garoowaa abaar kunoqotay , mise intuu wadanka ka maqnaa ayaa wasiiradu lacagtii kukala tageen oo xisaabtan ayuu usocdaa , labaduba waa macqul lakiin waxaan hubaa inaan midna dan ugu jirin dadka abaarta iyo haraadka la ooman.

cadde muuse tolow isagu malaha waa lalayaaban yahay waayo maxaa daba dhigay madaxwaynaha , ma wasiirbaa ma lataliyaa ma barlamaankuu karaja qabaa wali wax macada lakiin sida aynu ognahay cadde ma yaraysan dadaal c/lahi waa lataliyay nabad waa keenay kanoqo kororsigii xilka waa yiri balse waxii kale wax uu ka qabtay ma muuqdaan wax soo socdana alaa og.

amaan lakiin dag dagay oo aanan ufiirsan sida ay wax yihiin ama xaalada dhabta ahi waxay tahay , waayo madaxwaynuhu haduu kayimi shirkii mudadaana waa uu mashquulsanaa inuu hada wax qaban doonaa la sugayaa oo is badalo samayn doono .!

bal aynu dhowrno , waxa ilaa maalmahaan ay qaban doonaan lakiin waxaan hubaa inaan marna ayan dhici doonin in ciidanka heegan lagaliyo lacagta bangiyada taalana loo adeegsan doono sidii abaarta loola tacaali lahaa , waayo maamulkuna ma qabo in xaq lagu leeyahay inuu wax ka qabto shacabkuna ma aamin sana inuu xaq uleeyahy in wax loo qabto. hadaan labadaas wax iska badalina rajo yaan lasugin

ilahow hadii aanu aad noo caruutay bahaayimta ilahow waraabi.

waad mahad san tihiin

asad abdi gufure maxamed
asadgufure@hotmail.com

Faafin: SomaliTalk.com | April 4, 2004

Afeef: Aragtida qoraalkan waxaa leh qoraag aku saxiixan

---